Trung đoàn 1 thuộc Sư đoàn 324, tiền thân là Trung đoàn 803 được thành lập ngày 20/6/1950 tại huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định, đây là đơn vị chủ lực, cơ động, chiến đấu đầu tiên của Liên  khu 5 ra đời trong cuộc kháng chiến chống  Pháp. Thực hiện nhiệm vụ vừa chiến đấu, vừa làm công tác tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia kháng chiến, Trung đoàn đã cùng quân và dân cả nước liên tục  lập nhiều chiến công vang dội trong các chiến dịch ở Quảng Nam - Đà Nẵng, An Khê, Đông Xuân 1953 - 1954, góp phần vào những thắng lợi có ý nghĩa quan trọng trong chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ.  

Ngày 01/7/1955, Trung đoàn là đơn vị có mặt trong ngày đầu thành lập Sư đoàn 324, Sư đoàn chủ lực thứ 7 của Quân đội Nhân dân Việt Nam anh hùng.

Đến tháng 5/1966, Trung đoàn vào Miền Nam cùng với các đơn vị chủ lực tham gia vào chiến dịch phản công đường 9 Nam Lào, chiến dịch giải phóng Quảng Trị năm 1972 và tiếp tục tham gia chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử năm 1975 với 420 trận đánh lớn, nhỏ giải phóng  miền Nam, thống nhất đất nước.

Cùng với đó, trước yêu cầu nhiệm vụ cách mạng Lào, Trung đoàn đã 2 lần vượt Trường Sơn sát cánh cùng với các lực lượng vũ trang và nhân dân các bộ tộc Lào anh em, tham gia chiến dịch cánh đồng Chum - Xiêng Khoảng, đánh bại nhiều đợt tiến công của địch, dành nhiều chiến công vang dội, góp phần to lớn vào sự nghiệp giải phóng dân tộc của Nhân dân các bộ tộc Lào cũng như bảo vệ thành quả của cách mạng Lào.

Trong xây dựng, chiến đấu, trưởng thành, Trung đoàn và 3 tập thể, 7 cá nhân trong Trung đoàn đã được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu đơn vị Anh hùng LLVTND; nhiều tập thể, cá nhân được tặng thương nhiều phần thưởng cao quý khác; được Đảng, Nhà nước Lào tặng thưởng 2 Huân chương Chiến công hạng nhất, 1 Huân chương chiến công hạng Ba, 2 Huân chương Tự do hạng Nhì; hơn 500 cán bộ, chiến sỹ được tặng thưởng Huân chương Ít Xa La hạng Nhất và Huân chương Hữu nghị của Đảng và Nhà nước CHDCND Lào... Thành tích đó đã xây nên truyền thống quý báu: “Trung thành vô hạn, dũng cảm kiên cường, liên tục tiến công, đoàn kết, hiệp đồng, khắc phục khó khăn, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ”.

Phát huy những truyền thống, phẩm chất tốt đẹp của đơn vị anh hùng, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn 1 hôm nay luôn ra sức phấn đấu, đoàn kết một lòng, phát huy tính năng động, sáng tạo, khắc phục mọi khó khăn, xây dựng Đảng bộ luôn vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, Trung đoàn vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”, là một trong những lá cờ đầu trong phong trào thi đua quyết thắng của Sư đoàn, Quân khu và Bộ Quốc phòng, được Đảng, Nhà nước, Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh quân khu 4 khen thưởng.

Phát biểu tại buổi lễ, Thay mặt Thường vụ Đảng ủy Bộ Tư lệnh Quân khu, Trung tướng Nguyễn Doãn Anh, Tư lệnh Quân khu 4 chúc mừng những chiến công, thành tích của các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn đã đạt được trong suốt 70 năm qua. Dù trong hoàn cảnh, điều kiện nào, cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn luôn giữ vững và phát huy truyền thống đơn vị anh hùng, đoàn kết, tự lực, tự cường, chủ động, sáng tạo, xây dựng Trung đoàn ngày càng vững mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao.

Trong những năm gần đây, chất lượng huấn luyện, diễn tập, trình độ sẵn sàng chiến đấu của Trung đoàn không ngừng được nâng lên; xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật chuyển biến ngày càng vững chắc. Năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng bộ được nâng lên; triển khai tốt các phong trào thi đua quyết thắng gắn với thực hiện có hiệu quả các cuộc vận động lớn trong và ngoài quân đội. Đời sống vật chất, tinh thần của cán bộ, chiến sĩ từng bước được cản thiện, môi trường, cảnh quan đơn vị ngày càng khang trang xanh, sạch, đẹp. Chủ động giúp đỡ nhân dân các địa phương phòng chống lụt bão, cứu hộ, cứu nạn, khắc phục hậu quả thiên tai, thường xuyên phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.

  Trong thời gian tới, Đảng ủy, chỉ huy Trung đoàn tiếp tục quán triệt nghị quyết, chương trình hành động thực hiện nghị quyết đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2020 – 2025, xây dựng Đảng bộ luôn vững mạnh gắn với xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, cán bộ, chiến sĩ luôn có bản lĩnh chính trị kiên định, vững vàng tuyệt đối trung thành với Đảng, Tổ quốc và nhân dân. Tiếp tục nâng cao chất lượng huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật, xây dựng mối đoàn kết quân dân, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.

Dịp này, Thường vụ Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu 4 đã trao tặng Trung đoàn 1 bức trướng mang dòng chữ: Trung dũng, đoàn kết, sáng tạo, quyết thắng, xứng danh “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới.

Tin, ảnh: LÊ THẮNG