Quân dân đồng hành, Tà Rùng “rũ bùn” đứng dậy

Con đường độc đạo dẫn chúng tôi đến với xã Hướng Việt giờ đây đã thuận lợi hơn nhiều. Từ những cung đường vắt vẻo trên đèo Sa Mù nhìn xuống, xã Hướng Việt bình yên giữa thung lũng Tà Rùng, xa xa thấp thoáng bóng dáng bà con Vân Kiều đang cần mẫn lao động giữa đồng lúa, bắp, sắn xanh ngút tầm mắt. Để lại sau lưng những điểm sạt lở, xói mòn lởm chởm hai bên đường, xe chúng tôi hướng về Hướng Việt khi nắng vàng đã chan hòa vùng biên. Trung tâm xã bừng sáng hiện ra trước mắt chúng tôi, dường như không còn vết tích trận lũ kinh hoàng, nhịp sống nơi đây đã bình yên trở lại.

Gặp chúng tôi, ông Hồ Văn Vọng, Bí thư Đảng ủy xã Hướng Việt kể lại: “Mưa như trút nước mất ngày liền, đến chiều tối ngày 17/10/2020 khiến một lượng bùn, đất đá, rác, cây cối khổng lồ từ dãy núi Ka Lóc phía sau thôn Xa Đưng ập xuống, nhấn chìm, cô lập toàn xã. 1 công an xã hy sinh, 3 người dân mất tích, anh Hồ Văn Sinh, Chủ tịch UBND xã và Đại úy Lê Văn Dùy, Phó Bí thư Đảng ủy xã bị thương khi đi cứu dân. Trận lũ khiến xã chúng tôi như thụt lùi mấy chục năm, trở lại thời kỳ “6 không”: Không điện, không đường, không nước sạch, không trường học, không trạm y tế, không chợ”.

Trong câu chuyện với chúng tôi, cán bộ, Nhân dân đều nói rằng, lượng bùn vùi lấp nhiều đến mức ai thấy cũng nản lòng, quá sức đối với chính quyền địa phương. May sao trong hoạn nạn đã có bộ đội Đoàn 337. Mặc dù phải vật lộn với đống đất đá ngổn ngang sau sự cố lở núi nhưng khi nghe tin xã Hướng Việt bị lũ dữ tàn phá, các anh tạm gác việc đơn vị, lập tức hành quân lên “ba bám, bốn cùng” giúp dân. Đến nơi, bộ đội bắt tay ngay vào trao hỗ trợ lương thực, nhu yếu phẩm; dọn dẹp trường học, trụ sở UBND xã để học sinh sớm đi học trở lại, cán bộ xã có nơi làm việc; Bệnh xá Đoàn tổ chức khám bệnh, cấp thuốc miễn phí cho người dân. Phải mất mấy tuần liền, bộ đội mới trả lại môi trường sạch cho người dân.

Tại Trường Tiểu học và THCS Hướng Việt, cán bộ, nhân viên Đội sản xuất 5 đang cùng các thầy cô giáo tất bật sắp xếp bàn ghế, chuẩn bị khai giảng năm học 2020-2021. Thầy Nguyễn Văn Tý, Hiệu trưởng cho biết: “Trận lũ năm 2020, toàn bộ 14 phòng học và các phòng chức năng đều bị bùn vùi lấp gần 2m, khiến 300 học sinh phải nghỉ học. May mà có các chú bộ đội Đoàn 337 trách nhiệm, nhiệt tình, chỉ mấy ngày đã dọn dẹp xong. Khi đau thương, mất mát trước đây hay khi bộn bề công việc hiện nay, các anh luôn có mặt giúp dân và thầy trò chúng tôi”.

“Lúc tuyệt vọng nhất may sao có bộ đội “Ba ba bảy”

Được Đoàn 337 hỗ trợ dựng lại ngôi nhà mới để từng bước gượng dậy sau trận lũ lịch sử nhưng nay gia đình anh Hồ Văn Nái, người dân tộc Vân Kiều ở thôn Trăng - Tà Puồng, xã Hướng Việt lại rơi vào tình cảnh trắng tay, tuyệt vọng đến cùng cực khi ngôi nhà mới của gia đình lại bị hỏa hoạn thiêu rụi vào hồi 0 giờ 15 phút ngày 23/7/2021 khiến con gái anh Nái là em Hồ Thị Đàn tử vong còn anh Nái thì bị bỏng nặng, ước tính tài sản bị thiệt hại khoảng 300 triệu đồng.

Khi biết tin, chỉ huy Đoàn 337 đã trực tiếp đến gửi lời chia buồn sâu sắc, động viên gia đình sớm vượt qua tổn thất, khó khăn trước mắt, nhanh chóng ổn định cuộc sống, đồng thời hỗ trợ gia đình ông Nái 5 triệu đồng, 30kg gạo và huy động cán bộ, nhân viên đến giúp đỡ gia đình anh Nái lo việc hậu sự cho chị Đàn và khắc phục hậu quả vụ cháy.

“Năm ngoái nhà bị lũ cuốn trôi, năm nay nhà bị cháy khiến con gái thì thiệt mạng, không còn nơi chui ra, chui vô, cảnh “màn trời chiếu đất”, sao miềng khổ thế này hả chú. Lúc khó khăn, nghĩ quẩn, tuyệt vọng nhất thì vẫn là chính quyền và các chú bộ đội “Ba ba bảy” đến động viên, giúp đỡ. Các chú ấy không chỉ hỗ trợ tiền sửa nhà, cho gạo ăn qua ngày mà còn hướng dẫn miềng khôi phục kinh tế bằng cách phát triển đàn lợn, đàn gà, cải tạo ruộng lúa nước” - Anh Nái ngậm ngùi nói.

“Càng thiên tai, hoạn nạn, chúng tôi càng gắn bó, sắt son nghĩa tình với bà con”

Một điều tâm đắc với chúng tôi là dù nhiều lúc khó khăn, cùng cực, tuyệt vọng là vậy nhưng đồng bào cũng không trông chờ, ỷ lại mà luôn nỗ lực vươn lên với sự đồng hành cùng bộ đội và các tổ chức, đoàn thể. Khi Đoàn 337 kêu gọi góp công, góp sức hỗ trợ gia đình ông Nái hay khôi phục diện tích đất ruộng bị vùi lấp do lũ và nạo vét hệ thống thủy lợi, bà con ai cũng nhiệt tình rồi xắn tay cùng bộ đội làm ròng rã cả tháng trời. Dù không thể khôi phục lại như trước nhưng trước mắt gia đình ông Nái đã phần nào ổn định cuộc sống, còn hơn 30 héc ta đất ruộng thung lũng Tà Rùng đã có thể gieo trồng trở lại.

Được biết, nhằm giúp người dân khôi phục sản xuất, huyện Hướng Hóa cũng đã hỗ trợ xã Hướng Việt hơn 550 triệu đồng để mua gần 17 tấn lúa giống, thuê máy móc, phân bón để khôi phục hơn 30 héc ta diện tích đất trồng lúa nước, hoa màu bị bùn vùi lấp. “Nơi có nước, chúng tôi hướng dẫn bà con cấy lúa cho kịp thời vụ. Còn nơi thiếu nước thì xuống giống các loại cây chịu hạn tốt như ngô, sắn, với quyết tâm không để một mét vuông đất nào bị hoang hóa, bỏ phí” - Thiếu tá Nguyễn Thành Chung, Đội phó Đội sản xuất 5, Đoàn 337 cho biết. 

Ông Hồ Văn Sinh, Chủ tịch UNND xã Hướng Việt, người bị thương nặng khi đi cứu dân trong trận lũ tháng 10/2020, đến nay chân anh vẫn chưa tháo đinh nẹp. Từng bước tập tễnh dẫn chúng tôi ra ruộng lúa nước dưới chân núi Ka Lóc anh cho biết rằng: “Sau trận lũ, từ đèo Sa Mù nhìn xuống, cả xã Hướng Việt như bình địa, rồi vụ cháy nhà, chết người ở hộ gia đình anh Nái khiến cả xã đau buồn nhưng nay thì quê hương tôi đã “xanh” trở lại rồi! Màu xanh thật tươi mới, màu xanh của ruộng nương, màu xanh của tình quân dân. Thời gian tới, Đoàn 337 sẽ phối hợp với địa phương tiếp tục hỗ trợ các gia đình khó khăn, kết hợp khơi thông lại hệ thống kênh mương, thủy lợi đang bị vùi lấp, kế đến sẽ nghiên cứu tiếp tục áp dụng các mô hình trồng trọt, chăn nuôi phù hợp với hoàn cảnh từng hộ dân”.

Gặp chúng tôi khi đang trao đổi, bàn bạc với các hộ dân về việc triển khai thêm các mô hình phát triển kinh tế thời gian tới, Đại tá Uông Đình Tân, Đoàn trưởng Đoàn 337 “rút ruột” nói với tôi những lời tâm can rằng: “Sau sự cố sạt lở núi tháng 10/2020 làm 22 đồng đội hy sinh, đơn vị được Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh Quân khu 4, tỉnh Quảng Trị và huyện Hướng Hóa quan tâm, tạo điều kiện bố trí nhiều vị trí bằng phẳng, ở trung tâm, cách xa địa bàn cũ để xây dựng doanh trại nhưng bằng tình cảm, trách nhiệm với đồng bào một lòng một dạ đi theo Đảng, Bác Hồ, chúng tôi chỉ lựa chọn vị trí gần dân, vừa đảm bảo an toàn vừa để đồng bào thấy rằng càng thiên tai, hoạn nạn thì những người lính “Ba ba bảy” chúng tôi càng thêm gắn bó, sắt son nghĩa tình với bà con”.

Hơn 17 năm trước, xã Hướng Việt được thành lập (1/2004), thuở sơ khai khó khăn bủa vây, những người lính “Ba ba bảy” dù vừa lên đứng chân nơi mảnh đất vùng biên này (5/1999) vẫn luôn “3 bám, 4 cùng” giúp bà con gieo màu xanh no ấm. Suốt 17 năm sau đó, các anh vẫn đồng hành cùng bà con vượt qua nhiều trận thiên tai, hoạn nạn, xóa đói giảm nghèo, phát triển kinh tế. Khi mà nỗi đau mất 22 đồng đội hy sinh khi giúp Nhân dân khắc phục hậu quả trận mưa lũ lịch sử tháng 10/2020 chưa nguôi ngoai, cả xã Hướng Việt lại rơi vào cảnh “màn trời, chiếu đất”, tạm gác lại nỗi đau và ngổn ngang, bộn bề công việc, vẫn là các anh tiếp bước đồng đội sưởi ấm lòng dân, vực dậy ánh sáng niềm tin nơi “cuối đường hầm” cho đồng bào Vân Kiều nơi đây “rũ bùn” đứng lên xây cuộc sống mới. Mấy mươi năm ấy, biết bao là tình!

Bài, ảnh: MẠNH HÙNG