Trong buổi nói chuyện với cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang Quân khu vào dịp Tết Đinh Mùi năm 1967, giữa lúc chiến trường Quân khu 4 đang chịu sự đánh phá ác liệt của Mỹ - ngụy và chịu nhiều tổn thất, hy sinh. Đại tướng Võ Nguyên Giáp biểu dương toàn thể cán bộ, chiến sĩ, đảng viên đã hoàn thành tốt nhiệm vụ và lập được nhiều thành tích xuất sắc. Đại tướng căn dặn: “Phải biết phát huy tinh thần tự lực, tự cường, kiên quyết, dũng cảm, mưu trí, sáng tạo, biến quyết tâm thành hành động cụ thể trong chiến đấu… phải biết hy sinh vì Tổ quốc, đồng thời phải căn cứ vào đường lối của Đảng mà làm tốt công việc cụ thể. Phải sáng tạo, phải biết cách đánh giặc, nói một cách khác phải thông minh, sáng tạo trong đánh giặc”. Đại tướng khẳng định: “Có quyết tâm sắt đá và tinh thần sáng tạo cách mạng, chúng ta nhất định thu được nhiều thắng lợi trong chiến đấu và xây dựng các lực lượng vũ trang”.

Để hiện thực hóa huấn thị của Đại tướng Võ Nguyên Giáp “quyết tâm sắt đá và sáng tạo cách mạng”, tháng 10 năm 1967, Quân khu ủy 4 tổ chức hội nghị, hạ quyết tâm: Tập trung sức lực của toàn Đảng bộ, toàn dân, toàn quân trong Quân khu với nỗ lực và cố gắng cao nhất, tiến công địch liên tục và toàn diện cả về quân sự, chính trị, binh vận, tiêu diệt và tiêu hao một bộ phận quan trọng quân Mỹ. Sau hội nghị Quân khu ủy, từ năm 1968 các lực lượng vũ trang Quân khu đã phát huy cao độ tinh thần cách mạng; kiên cường chiến đấu với Mỹ - ngụy trên các chiến trường, liên tiếp giành thắng lợi to lớn trong các chiến dịch: Mậu Thân 1968, vây hãm thành phố Huế 25 ngày đêm; Tiến công vào tuyến phòng thủ dày đặc và hiện đại của đế quốc Mỹ trên Vĩ tuyến 17; Tham gia Chiến dịch Đường 9 - Khe Sanh (20/01 - 15/7/1968), giải phóng  huyện Hướng Hóa, mở thông hành lang chiến lược Bắc - Nam; Đánh bại cuộc phản công của địch ra Đường 9 - Nam Lào năm 1971; Tham gia Chiến dịch Trị Thiên năm 1972 (30/3 - 27/6/1972); Chiến đấu bảo vệ Thành cổ Quảng Trị 81 ngày đêm (28/6 - 16/9/1972); Đánh thắng chiến tranh phá hoại bằng không quân và hải quân của đế quốc Mỹ; Phối hợp với Quân giải phóng Nhân dân Lào giải phóng Cánh đồng Chum - Xiêng Khoảng và đại bộ phận Trung - Hạ Lào. Những chiến thắng vang dội của quân và dân Quân khu 4, cùng với thắng lợi của quân dân cả nước ta trên khắp các chiến trường đã tạo ra cục diện mới cho cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước; buộc Mỹ phải ký Hiệp định Pa-ri về Việt Nam (27/1/1973) và rút quân về nước, tạo thời cơ thuận lợi để toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta tiến lên đánh cho “ngụy nhào” trong Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử năm 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất nước nhà.

Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, lực lượng vũ trang Quân khu luôn luôn là lực lượng đi đầu khắc phục hậu quả chiến tranh, tham gia khôi phục và phát triển kinh tế - xã hội, chi viện sức người, sức của cho cuộc chiến đấu bảo vệ biên cương Tổ quốc, làm tròn nhiệm vụ quốc tế, giúp bạn Lào giữ vững thành quả cách mạng; đồng thời không ngừng phấn đấu vươn lên xây dựng lực lượng vũ trang Quân khu theo hướng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, xứng đáng là lực lượng chính trị, lực lượng chiến đấu trung thành của Đảng và Nhân dân; làm nòng cốt xây dựng, phát triển thế trận quốc phòng toàn dân trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Với những thành tích đạt được trong 76 năm qua, lực lượng vũ trang Quân khu đã vinh dự được Đảng, Nhà nước trao tặng 2 Huân chương Sao vàng, 2 Huân chương Hồ Chí Minh, 2 Huân chương Độc lập; gần 1.500 tập thể, cá nhân được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân và Anh hùng Lao động, cùng nhiều phần thưởng cao quý khác.

Những năm tới, tình hình thế giới và khu vực, hòa bình, hợp tác, phát triển là xu thế chung, nhưng bên cạnh đó vẫn có những diễn biến mới hết sức phức tạp; xung đột lợi ích, tranh chấp chủ quyền biển, đảo và các yếu tố đe dọa an ninh phi truyền thống gia tăng. Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư phát triển mạnh mẽ, tạo ra thời cơ và thách thức đối với mọi quốc gia, dân tộc. Trong nước và trên địa bàn Quân khu 4 dự báo an ninh chính trị cơ bản ổn định, kinh tế, văn hóa - xã hội tiếp tục có bước phát triển, đời sống của Nhân dân được nâng lên; quốc phòng, an ninh được giữ vững; quan hệ đối ngoại được mở rộng, vị thế và uy tín nước ta trên trường quốc tế được nâng cao. Tuy nhiên, địa bàn Quân khu 4 là địa bàn chiến lược, vị trí trọng yếu của chiến trường miền Bắc nên các thế lực thù địch ra sức chống phá, hòng làm suy yếu từ bên trong, thực hiện âm mưu “Diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ. Tình hình đó đã đặt ra cho lực lượng vũ trang Quân khu nhiệm vụ hết sức nặng nề. Lời dạy của Đại tướng về “quyết tâm sắt đá và tinh thần sáng tạo cách mạng” đối với lực lượng vũ trang Quân khu có giá trị sâu sắc, tiếp tục soi sáng để lực lượng vũ trang Quân khu ra sức xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện, có chất lượng tổng hợp, sức chiến đấu ngày càng cao, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trên các mặt công tác. Theo đó, cần tập trung vào các nội dung, giải pháp sau:

1. Giữ vững “Quyết tâm sắt đá và tinh thần sáng tạo cách mạng” trong thực hiện nhiệm vụ xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc là hai nhiệm vụ chiến lược xuyên suốt của cách mạng nước ta, là quan hệ có tính quy luật trong truyền thống dựng nước đi đôi với giữ nước của dân tộc. Tuy nhiên, nội dung của quan hệ giữa xây dựng và bảo vệ Tổ quốc không phải là một đại lượng bất biến, mà có tính lịch sử, cụ thể và được xác định một cách phù hợp với từng giai đoạn phát triển của cách mạng. Vì vậy, lực lượng vũ trang Quân khu cần ra sức học tập, nghiên cứu nhằm: “Cụ thể hóa và thực hiện có hiệu quả quan hệ giữa hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, chiến lược bảo vệ Tổ quốc; trong các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại; trong các vùng, miền, địa bàn chiến lược và trong từng nhiệm vụ, chương trình, kế hoạch cụ thể” .

Chủ động nắm, đánh giá, dự báo đúng tình hình, bám sát thực tiễn để kịp thời tham mưu, đề xuất với Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng xử lý thắng lợi các tình huống về quân sự, quốc phòng trên địa bàn Quân khu. Thực hiện nghiêm Nghị định 03/2019/NĐ-CP của Chính phủ về “Phối hợp giữa Bộ Công an và Bộ Quốc phòng trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng, chống tội phạm và nhiệm vụ quốc phòng”; duy trì nghiêm chế độ sẵn sàng chiến đấu ở các cấp, kịp thời điều chỉnh, bổ sung, hoàn thiện các quyết tâm, kế hoạch và tổ chức luyện tập các phương án sẵn sàng chiến đấu; vận dụng linh hoạt các hình thức đấu tranh, phát huy sức mạnh tổng hợp làm thất bại chiến lược “Diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch.

Phối hợp tốt với cấp ủy, chính quyền 6 tỉnh, thực hiện có hiệu quả Chỉ thị 36/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, với phương châm “ổn định để phát triển, phát triển phải ổn định”, lấy xây dựng “thế trận lòng dân” làm nền tảng, tiếp tục chỉ đạo đổi mới nội dung, phương thức hoạt động xây dựng cơ sở vững mạnh toàn diện; cụm xã, phường an toàn làm chủ đi vào chiều sâu, thực chất, đủ sức bảo vệ địa bàn trong mọi tình huống. Chỉ đạo đối phó có hiệu quả những vấn đề an ninh phi truyền thống và thực hiện tốt phương châm “bốn tại chỗ”; rà soát, bổ sung kế hoạch, phương án, đầu tư phương tiện, làm tốt công tác diễn tập phối hợp, hiệp đồng; kịp thời ứng phó ngay từ cơ sở, đảm bảo an toàn, hạn chế thấp nhất thiệt hại về người và tài sản do thiên tai, dịch bệnh, thảm họa gây ra.

2. Thực hiện “Quyết tâm sắt đá và tinh thần sáng tạo cách mạng” trong xây dựng Đảng bộ Quân khu trong sạch vững mạnh; cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện; xây dựng lực lượng vũ trang Quân khu có chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu cao, hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ.

Trên cơ sở quán triệt sâu sắc nguyên tắc Đảng lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với Quân đội, Đảng bộ Quân khu 4 luôn được xây dựng trong sạch vững mạnh; cán bộ, đảng viên, chiến sĩ có bản lĩnh chính trị vững vàng, xứng đáng là hạt nhân lãnh đạo hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ trong giai đoạn cách mạng mới. Để làm tốt điều đó, Đảng bộ Quân khu 4 phải thường xuyên đổi mới về phương thức lãnh đạo, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng bộ, làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, ứng phó thắng lợi mọi tình huống, góp phần giữ vững ổn định chính trị, xã hội trên địa bàn Quân khu. Cụ thể hóa và thực hiện nghiêm túc Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ XI; các quy định, hướng dẫn của Trung ương về công tác xây dựng Đảng, tạo sự nhất trí cao trong Đảng bộ, cơ quan, đơn vị với đường lối, quan điểm của Đảng. Khắc phục mọi biểu hiện trung bình chủ nghĩa, cơ hội, thực dụng, mơ hồ mất cảnh giác, giảm sút ý chí chiến đấu, chống chủ nghĩa cá nhân, tạo bước chuyển mạnh mẽ trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ.

Hướng đến mục tiêu đến năm 2025 cơ bản xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh, tạo tiền đề vững chắc để đến năm 2030 xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại. Lực lượng vũ trang Quân khu 4 tập trung đẩy mạnh thực hiện ba khâu đột phá theo tinh thần Nghị quyết Đại hội Đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ XI, góp phần nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của lực lượng vũ trang Quân khu. Triển khai đồng bộ các giải pháp của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng về thực hiện Kết luận số 16-KL/TW ngày 07/7/2017 và Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 11/8/2017 của Bộ Chính trị về tổ chức lực lượng và bảo đảm vũ khí trang bị cho Quân đội Nhân dân Việt Nam. Tiếp tục đổi mới có tính đột phá trong huấn luyện, diễn tập theo Nghị quyết 765-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương. Kết hợp huấn luyện quân sự với giáo dục chính trị và rèn luyện thể lực của bộ đội, nâng cao bản lĩnh, quyết tâm và khả năng cơ động của lực lượng vũ trang Quân khu trong mọi điều kiện, hoàn cảnh.

Tổ chức huấn luyện đồng bộ, toàn diện cho các đối tượng theo phương châm “cơ bản, thiết thực, vững chắc”, coi trọng huấn luyện đồng bộ, chuyên sâu, lấy huấn luyện cơ bản làm cơ sở, huấn luyện chiến thuật làm trung tâm, huấn luyện cán bộ làm then chốt; huấn luyện nâng cao khả năng cơ động, sát đối tượng, địa bàn, thời tiết, vũ khí trang bị mới; tăng cường huấn luyện dã ngoại, huấn luyện đêm, huấn luyện dân quân tự vệ, dự bị động viên. Đầu tư xây dựng phát huy hiệu quả hệ thống thao trường bắn, thao trường huấn luyện, các trang thiết bị bảo đảm cho huấn luyện; ứng dụng công nghệ thông tin vào huấn luyện, diễn tập. Tập trung lãnh đạo thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp tạo sự chuyển biến tích cực về xây dựng chính quy, chấp hành kỷ luật, pháp luật. Thực hiện nghiêm các chỉ thị, quy định, nhất là Chỉ thị số 103/CT-BQP của Bộ Quốc phòng “Về việc tiếp tục tăng cường quản lý, giáo dục chấp hành kỷ luật và bảo đảm an toàn trong Quân đội”. Thường xuyên rà soát, đánh giá tình hình kết quả thực hiện xây dựng chính quy, chấp hành pháp luật, kỷ luật của các cơ quan, đơn vị; kịp thời đề ra giải pháp chấn chỉnh, xử lý các sai phạm, giữ nghiêm kỷ luật, kỷ cương với phương châm “giáo dục, quản lý thường xuyên; chủ động phát hiện sớm, xử lý kỷ luật nghiêm” nhằm phát huy truyền thống “Bộ đội Cụ Hồ” và tạo lòng tin của Nhân dân đối với Quân đội.

Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” trong thời kỳ mới, gắn với thực hiện Kết luận số 01-KL/TW ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị (khóa XIII) về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị (khóa XII) “Về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”. Kết hợp chặt chẽ giữa học tập với làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trong thực hiện nhiệm vụ chính trị của mỗi cơ quan, đơn vị. Trong quá trình tổ chức thực hiện, phải đề cao việc phát huy vai trò, trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu; lãnh đạo chủ chốt các cấp phải thể hiện tư tưởng vững vàng, quan điểm đúng đắn, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, hết lòng vì đơn vị.

3. Chủ động huy động mọi nguồn lực xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc; sáng tạo trong thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng và nhiệm vụ quốc tế.

Khu vực phòng thủ là bộ phận hợp thành phòng thủ Quân khu, bao gồm các hoạt động về chính trị, tinh thần, kinh tế, văn hóa, xã hội, khoa học, công nghệ, quân sự, an ninh, đối ngoại. Nhận thức sâu sắc điều đó, các cấp lãnh đạo, chỉ huy lực lượng vũ trang Quân khu đã chủ động huy động mọi nguồn lực xây dựng khu vực phòng thủ vững mạnh, là nền tảng vững chắc để lực lượng vũ trang Quân khu hoàn hành tốt nhiệm vụ quân sự, quốc phòng và nhiệm vụ quốc tế. Quân khu cần đột phá trong quán triệt, triển khai thực hiện tốt Nghị quyết số 28-NQ/TW và các nội dung chỉ đạo mới của Bộ Chính trị về xây dựng các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thành khu vực phòng thủ vững chắc; Nghị định số 21/2019/NĐ-CP của Chính phủ về khu vực phòng thủ. Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo đầu tư, nâng cao chất lượng xây dựng các khu vực phòng thủ tỉnh, thành phố ở vùng biên giới đất liền, vùng biển đảo trên địa bàn Quân khu vững chắc, đáp ứng yêu cầu độc lập, tự lực, tại chỗ, liên kết chặt chẽ trong thế trận phòng thủ vùng biên giới, biển đảo ở từng tỉnh (thành phố) và phạm vi toàn Quân khu. Kết hợp chặt chẽ quản lý quốc phòng bằng cơ chế, chính sách, pháp luật, biện pháp giáo dục thuyết phục và kinh tế, hành chính; có cơ chế riêng cho vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc ít người, vùng biển, đảo. Thực hiện nghiêm quy định về thanh tra, kiểm tra, giám sát trong lĩnh vực quốc phòng; xây dựng, củng cố “thế trận lòng dân”, tạo nền tảng vững chắc cho nền quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân; chú trọng bảo đảm tốt chính sách an sinh xã hội, dân tộc, tôn giáo ở vùng biên giới, biển, đảo trên địa bàn Quân khu.

Tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục quốc phòng, an ninh, tạo chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, trách nhiệm của toàn dân đối với nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Tổ chức quán triệt, tuyên truyền giáo dục nâng cao nhận thức trách nhiệm của các cấp, các ngành và các tầng lớp Nhân dân đối với công tác giáo dục quốc phòng, an ninh và nhiệm vụ xây dựng nền quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh Nhân dân vững chắc. Kết hợp chặt chẽ với cấp ủy và chính quyền các cấp nâng cao nhận thức và tổ chức thực tiễn, thực hiện thắng lợi chiến lược bảo vệ Tổ quốc và các chiến lược khác trong bối cảnh mới.

Bám sát chủ trương của Bộ Chính trị và Quân ủy Trung ương, Bộ Tư lệnh Quân khu tiếp tục chủ động đẩy mạnh, duy trì, phát triển quan hệ gắn bó mật thiết với chính quyền địa phương và lực lượng vũ trang nước Lào. Đẩy mạnh tuyên truyền sâu sắc về tình hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt, hợp tác toàn diện giữa Đảng, Nhà nước, Quân đội và Nhân dân hai nước Việt Nam - Lào. Chủ động, sáng tạo, linh hoạt trong việc gắn kết xây dựng quốc phòng, an ninh với công tác đối ngoại và phát triển kinh tế - xã hội trong khu vực phòng thủ, phát huy được sức mạnh trí tuệ, sức mạnh của các cấp ủy Đảng, chính quyền, lực lượng vũ trang và ban, ngành, đoàn thể trên địa bàn Quân khu thực hiện tốt công tác đối ngoại quốc phòng, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đối ngoại quốc phòng trong tình hình mới.

“Quyết tâm sắt đá và tinh thần sáng tạo cách mạng” theo chỉ dẫn của Đại tướng Võ Nguyên Giáp là hai mệnh đề gắn bó chặt chẽ với nhau. Quyết tâm sắt đá là khẳng định ý chí mạnh mẽ và lập trường kiên định về công cuộc giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc, phản ánh niềm tin vững chắc vào sức mạnh của quân và dân Khu 4; Sáng tạo cách mạng chính là việc giữ vững nguyên tắc và mềm dẻo về phương pháp để hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. “Quyết tâm sắt đá và tinh thần sáng tạo cách mạng” đã trở thành điểm tựa vững chắc để lực lượng vũ trang Quân khu 4 vượt qua muôn vàn khó khăn thử thách viết nên truyền thống vẻ vang: Tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc và Nhân dân, sẵn sàng chiến đấu hy sinh vì sự nghiệp cách mạng của dân tộc. Có ý chí quyết chiến, quyết thắng; biết đánh, biết thắng mọi kẻ thù. Đoàn kết, gắn bó máu thịt với Nhân dân, quân với dân một ý chí. Hậu phương, tiền tuyến đồng lòng, luôn vì cả nước, với cả nước.

Trung tướng Nguyễn Doãn Anh, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Ủy viên Quân ủy Trung ương, Tư lệnh Quân khu 4