Sau khi thành lập, Sư đoàn phối hợp chặt chẽ với lực lượng vũ trang nước bạn Lào đảm nhiệm hoạt động trên một địa bàn rộng lớn, từ giải phóng Tha Teng (tháng 4/1969) đến giải phóng Hạ Lào, các tỉnh Attapư, Salavan, Pắc Xoòng, cao nguyên Bôlôven, Thateng, Lào Ngam, Mường Phìn, Huội Koòng, Khôngxêđôn. Tiêu biểu là chiến dịch Đường 9 - Nam Lào năm 1971 phối hợp cùng bạn Lào chiến đấu kiên cường 128 ngày đêm, đánh bại các cuộc phản kích của 80 tiểu đoàn địch, toàn Sư đoàn đã đánh 488 trận lớn, nhỏ; loại khỏi vòng chiến đấu 5.533 tên địch, diệt 5 trận địa pháo, bắn cháy 57 máy bay, thu 925 súng các loại và hàng trăm phương tiện chiến tranh khác của địch..., góp phần bảo vệ và mở rộng vùng giải phóng của bạn Lào.

Trước yêu cầu nhiệm vụ mới, ngày 21/12/1974, Sư đoàn trở về nước tham gia chiến dịch Tây Nguyên, đảm nhiệm nghi binh chiến lược thay phiên cho Sư đoàn 10 và Sư đoàn 320. Ngày 17/3/1975, chiến dịch Tây Nguyên toàn thắng, Sư đoàn cơ động xuống đồng bằng ven biển miền Trung tham gia tiến công sân bay Phù Cát, truy kích địch ở Phú Bổn, Phú Nhơn, Củng Sơn, giải phóng thị xã Tuy Hòa, Nha Trang, Cam Ranh. Trung đoàn 9 tách khỏi đội hình Sư đoàn, cùng Quân đoàn 3 tham gia Chiến dịch Hồ Chí Minh tiến công căn cứ Đồng Dù. 11 giờ ngày 29/4/1975, Trung đoàn 9 làm chủ căn cứ Đồng Dù, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, góp phần vào thắng lợi của Chiến dịch Hồ Chí Minh.

Sau ngày 30/4/1975, Sư đoàn nhận lệnh trở lại Tây Nguyên làm nhiệm vụ truy quét Fulro và tàn quân chính quyền cũ, tham gia xây dựng chính quyền cách mạng trong những năm đầu giải phóng. Tháng 11/1976, thực hiện lệnh của Bộ Tổng tham mưu khôi phục Sư đoàn thành Sư đoàn cơ động để chuẩn bị cho nhiệm vụ mới và tách khỏi đội hình Quân khu 5 về đứng chân ở Khe Sanh (Quảng Trị). Ngày 21/12/1977, Sư đoàn lại vượt Trường Sơn làm nhiệm vụ quốc tế lần thứ hai. Trong 10 năm làm nhiệm vụ quốc tế lần 2 (từ năm 1977-1987), Sư đoàn đã chiến đấu hàng trăm trận, diệt hơn 1.000 tên địch, bắt 527 tên, thu 811 súng các loại, thanh lọc hơn 2.000 tên địch ngầm; giúp bạn Lào củng cố, xây dựng chính quyền cách mạng.

Ngày 01/12/1987, Sư đoàn về nước đứng chân trên địa bàn 2 tỉnh Quảng Trị và thành phố Huế làm nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu và quản lý, phúc tra, huấn luyện dự bị động viên; sẵn sàng cơ động thực hiện các nhiệm vụ trên địa bàn 3 tỉnh phía Nam Quân khu 4. Các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Sư đoàn luôn nhận thức sâu sắc về tình hình, nhiệm vụ, có bản lĩnh chính trị vững vàng, trung thành tuyệt đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng, khắc phục khó khăn, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Trải qua gần 60 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, với những chiến công và thành tích đặc biệt xuất sắc trong chiến đấu cũng như trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc thời kỳ mới, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ của Sư đoàn đã xây đắp nên truyền thống 16 chữ vàng “Kiên trì, bền bỉ - Dũng cảm, ngoan cường - Bạn tin, dân mến - Đã đánh là thắng”. Truyền thống đó là động lực to lớn để Sư đoàn vượt qua mọi khó khăn, thử thách, xây dựng đơn vị chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của quân đội, Quân khu và Nhân dân giao phó. Đăc biệt, khi cấp ủy, chính quyền địa phương cần, Nhân dân cần, cán bộ, chiến sĩ Sư đoàn đều có mặt, hình ảnh cán bộ, chiến sĩ Sư đoàn không quản ngại khó khăn, gian khổ, sát cánh cùng Nhân dân 03 tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị, thành phố Huế khắc phục hậu quả do thiên tai, dịch bệnh, bão lũ, phòng, chống cháy rừng, cứu hộ, cứu nạn; hành quân làm công tác dân vận, tham gia xây dựng nông thôn mới, giúp Nhân dân xóa đói, giảm nghèo... Đã để lại nhiều tình cảm tốt đẹp đối với chính quyền, nhân dân địa phương và làm tỏa sáng phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” trong thời kỳ mới.

Với những thành tích đặc biệt xuất sắc đó, Sư đoàn đã được Đảng, Nhà nước, Quân đội tặng thưởng nhiều danh hiệu cao quý, tiêu biểu là: Sư đoàn và 15 tập thể, 6 cá nhân được tuyên dương danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân; được Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Bộ Quốc phòng nước ta và nước bạn Lào, Bộ Tư lệnh Quân khu 4, cấp ủy, chính quyền các địa phương tặng thưởng nhiều phần thưởng cao quý. Đặc biệt, trong dịp kỷ niệm 55 Năm ngày thành lập, Sư đoàn vinh dự được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhì. Trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước Sư đoàn có 3.575 dũng sĩ diệt Mỹ, ngụy, hàng nghìn lượt cán bộ, chiến sĩ được tặng thưởng huân, huy chương các loại. Trong những năm qua, Sư đoàn luôn là đơn vị dẫn đầu phong trào thi đua quyết thắng của lực lượng vũ trang Quân khu.

Chặng đường phía trước đặt ra đối với Sư đoàn 968 nhiều nhiệm vụ nặng nề nhưng cũng hết sức vẻ vang. Những thành tích, chiến công và truyền thống quý báu mà Sư đoàn đã xây đắp trong 57 năm qua là mồ hôi, xương máu của biết bao thế hệ cán bộ, chiến sĩ đã anh dũng hy sinh trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc và làm nghĩa vụ quốc tế cao cả; đây cũng chính là những tấm gương để các thế hệ cán bộ, chiến sĩ hôm nay và mai sau học tập noi theo, khắc phục khó khăn, góp phần xây dựng Sư đoàn vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu”, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ, cùng với toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

AN NHIÊN