Con đường uốn lượn với những dốc đá gập ghềnh, cheo leo đưa chúng tôi đến thao trường huấn luyện dân quân Cụm số 1 (huyện Quế Phong, tỉnh Nghệ An). Khi sương trắng còn phủ kín những ngôi nhà sàn vắt vẻo trên núi, thao trường huấn luyện đã rực rỡ sắc màu của những tấm pa nô, khẩu hiệu cổ động. Từng tiểu đội hàng ngũ chỉnh tề, chăm chú dõi theo, lắng nghe bài huấn luyện. Phần thực hành, các chiến sĩ dân quân thao tác thuần thục, chính xác, nhanh nhẹn bài bắn súng AK tư thế nằm. Tranh thủ giờ giải lao, anh Hà Văn Đường, chiến sĩ dân quân xã Tiền Phong tâm sự: Quá trình giảng dạy, các đồng chí giáo viên đã lồng ghép kể những câu chuyện gắn với phong tục, tập quán địa phương, cung cấp những thông tin thời sự… đã tạo nên không khí cởi mở, hấp dẫn người học, nhờ đó chúng tôi thấy dễ nghe, dễ hiểu. Anh em đều chấp hành nghiêm túc nội quy, kỷ luật, bảo đảm an toàn về người và vũ khí trang bị.

Trao đổi với chúng tôi, Thượng tá Trần Vũ Bình, Chính trị viên Ban CHQS huyện Quế Phong cho hay: “Nhận thức rõ vai trò quan trọng của DQTV và công tác huấn luyện DQTV, những năm qua, Ban CHQS huyện đã tích cực tham mưu, chỉ đạo, có nhiều biện pháp tổ chức huấn luyện DQTV sát với thực tế dân cư và địa bàn”.

Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, Với diện tích hơn 1.890 km², Quế Phong là huyện miền núi có địa bàn rộng, dân cư thưa, đời sống nhân dân và giao thông đi lại còn nhiều khó khăn. Dân số huyện Quế Phong có trên 90% là đồng bào các dân tộc Thổ, Thái, Mông, Khơ-mú…, trình độ văn hóa không đồng đều. Những năm trước đây, công tác huấn luyện DQTV gặp nhiều khó khăn do tổ chức riêng lẻ tại các địa phương. Từ đặc điểm đó, Ban CHQS huyện đã tham mưu, triển khai lập “Cụm huấn luyện liên xã” để huấn luyện các đối tượng DQTV. Theo đó, 13 xã, thị trấn và 10 cơ quan, đơn vị đã được  lập thành 3 cụm. Tổ chức huấn luyện theo cụm đã giúp đội ngũ giáo viên giảm tải việc soạn thảo giáo án, qua đó giúp họ có thêm thời gian thục luyện và chuẩn bị. Quân số tham gia huấn luyện từ đó cũng được tập trung đông hơn, chất lượng tốt hơn trước đây. Việc bảo đảm vật chất, mô hình, học cụ được đầu tư bài bản hơn. Bên cạnh đó, thông qua huấn luyện theo cụm, đội ngũ cán bộ còn tổ chức được các hoạt động bổ trợ nhằm tạo khí thế thi đua sôi nổi, đồng thời giúp các đơn vị giao lưu, học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau.

Với đặc điểm địa hình bị chia cắt mạnh bởi các dãy núi cao và hệ thống sông suối dày đặc, nhiều thung lũng và lòng chảo, Quế Phong là khu vực thường xuyên xảy ra lốc xoáy, mưa đá, ngập lụt, lũ quét, lũ ống. Từ đặc điểm đó, bên cạnh huấn luyện các nội dung cơ bản, Ban CHQS huyện đã chú trọng các nội dung phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, bảo đảm cho lực lượng DQTV sẵn sàng tham gia cứu hộ, cứu nạn khi có tình huống xảy ra. Trong đó, Mô hình “Bơi cùng chiến sĩ” được triển khai hiệu quả, trực tiếp dạy bơi cho DQTV, học sinh và Nhân dân, góp phần phòng chống đuối nước trên địa bàn.

Thượng tá Trương Khắc Hào, Chỉ huy trưởng Ban CHQS huyện Quế Phong cho biết: Ban CHQS huyện đã tích cực tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương lãnh đạo, chỉ đạo, xây dựng lực lượng DQTV theo phương châm “Vững mạnh, rộng khắp, vững chắc”, thực hiện nghiêm túc công tác huấn luyện, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhiệm vụ quân sự, quốc phòng ở cơ sở. Với những biện pháp huấn luyện sát thực tế địa bàn, hằng năm, kết quả kiểm tra các nội dung huấn luyện DQTV của huyện Quế Phong luôn có 100% đạt yêu cầu, trong đó có trên 75% khá, giỏi. Đây là nền tảng quan trọng để xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh Nhân dân vững chắc, tạo điều kiện thuận lợi cho Quế Phong phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững.

Bài, ảnh: CẢNH VINH