CĐS là quá trình ứng dụng công nghệ số để thay đổi toàn diện cách thức hoạt động, quản lý và cung cấp dịch vụ của tổ chức, doanh nghiệp, hoặc cá nhân nhằm tăng cường hiệu quả, tối ưu hóa quy trình và tạo ra giá trị mới. CĐS mang lại nhiều lợi ích như tăng tính linh hoạt, nâng cao trải nghiệm khách hàng, hỗ trợ ra quyết định dựa trên dữ liệu và mở ra cơ hội phát triển sản phẩm, dịch vụ mới. Ở Việt Nam, Chính phủ đã chính thức phê duyệt Chương trình CĐS quốc gia vào ngày 3/6/2020 với các mục tiêu rõ ràng: Xây dựng chính phủ số, phát triển kinh tế số, thúc đẩy xã hội số, thu hẹp khoảng cách số...

Trong lĩnh vực quốc phòng, CĐS trở thành yếu tố không thể thiếu nhằm nâng cao sức mạnh và hiệu quả thực hiện nhiệm vụ quân sự. Đặc biệt, với Quân đội Nhân dân Việt Nam, CĐS mang lại khả năng ứng phó nhanh nhạy trước những thách thức, góp phần xây dựng lực lượng quốc phòng hiện đại. Nhận thức rõ ý nghĩa đó, những năm qua, Bộ Tư lệnh Quân khu 4 đã triển khai nhiều giải pháp cụ thể nhằm đưa CĐS vào từng khía cạnh công tác của mình.

Đưa chuyển đổi số vào thực tiễn

Ngay sau khi có chỉ thị, hướng dẫn của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu 4 đã quán triệt và thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo về CĐS, đồng thời tích cực cụ thể hóa vào các nghị quyết lãnh đạo thường niên của Đảng ủy. Hàng năm, các nghị quyết, chỉ thị, kế hoạch, các văn bản chỉ đạo về CĐS được ban hành đến từng cơ quan, đơn vị, đi kèm là những đợt kiểm tra, đánh giá, rút kinh nghiệm kịp thời. Khẳng định tầm quan trọng của CĐS, Nghị quyết 1021-NQ/ĐU về lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng và xây dựng Đảng bộ năm 2024, Đảng ủy Quân khu 4 đã xác định “Công tác CĐS nhằm đổi mới quy trình và phương thức quản lý, chỉ huy, điều hành hoạt động của lực lượng vũ trang Quân khu, dựa trên ứng dụng công nghệ và dữ liệu số. Mục tiêu là xây dựng Lực lượng vũ trang Quân khu theo mô hình tổ chức tinh, gọn, mạnh”.

Thực hiện nghị quyết của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu đã có các chỉ thị, kế hoạch triển khai thực hiện. Chỉ thị số 1045/CT-QK, ngày 17/4/2024, Bộ Tư lệnh Quân khu yêu cầu các cơ quan, đơn vị đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tăng cường lãnh đạo thực hiện các chương trình, kế hoạch về nhiệm vụ phát triển Chính phủ điện tử, CĐS; tăng cường tập huấn, bồi dưỡng về kỹ năng khai thác, sử dụng văn bản điện tử, chữ ký số và các phần mềm dùng chung trên môi trường mạng. Chỉ đạo khai thác tối đa hệ thống mạng máy tính quân sự đã được đầu tư để phục vụ nhiệm vụ CĐS. Tất cả các máy tính quân sự có đủ điều kiện và đáp ứng yêu cầu kỹ thuật đều phải tham gia kết nối mạng máy tính quân sự nội bộ tại các cơ quan, đơn vị để khai thác, sử dụng các phần mềm, dịch vụ dùng chung và trao đổi thông tin, tài liệu điện tử trên môi trường mạng; đồng thời tăng cường các biện pháp quản lý nhằm bảo đảm an toàn thông tin, an ninh mạng; duy trì chấp hành nghiêm các quy định của Bộ Quốc phòng và Quân khu về bảo vệ bí mật nhà nước, bí mật quân sự.

Chị thị 2658/CT-BCĐ ngày 21/9/2024, Ban Chỉ đạo Cải cách hành chính và CĐS của Quân khu đã yêu cầu các cơ quan, đơn vị triển khai toàn diện các nội dung CĐS, trong đó đặt chỉ tiêu: Tăng cường khai thác, sử dụng các phần mềm quản lý văn bản và điều hành, tối thiểu đến cấp phòng, ban, cơ quan. Tỉ lệ gửi văn bản toàn văn đạt trên 90%, tỉ lệ văn bản có sử dụng chữ ký số điện tử đạt tối thiểu 80%; tăng cường sử dụng phần mềm Hệ thông tin chỉ đạo, điều hành, với tỉ lệ trên 50% số tài khoản được cấp; 80% cán bộ, nhân viên được cấp tài khoản thư điện tử quân sự thường xuyên sử dụng trong xử lý công việc hằng ngày.

Bên cạnh đó, thực hiện hướng dẫn của Cục Tuyên huấn/Tổng cục Chính trị và kế hoạch của Quân khu, Cục Chính trị Quân khu 4 đã triển khai kế hoạch tuyên truyền CĐS trong lực lượng vũ trang Quân khu. Nội dung tuyên truyền tập trung nêu rõ các chủ trương, quan điểm của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng và Bộ Tư lệnh Quân khu, nhấn mạnh vai trò quan trọng của cấp ủy, chỉ huy các cấp trong thực hiện CĐS.

Trên cơ sở kế hoạch của Cục Chính trị Quân khu, các cơ quan, đơn vị đã lựa chọn nhiều hình thức tuyên truyền phù hợp, như: Thông qua đội ngũ báo cáo viên, qua sinh hoạt chuyên đề, qua hoạt động của các thiết chế văn hóa ở cơ sở, hay tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng. Riêng 6 tháng đầu năm 2024, các đơn vị đã tổ chức 115 buổi học tập về CĐS; 523 buổi bổ trợ chuyên đề, cùng hàng loạt hoạt động tuyên truyền qua phát thanh nội bộ, tọa đàm và xây dựng các trang nhóm trực tuyến với tổng cộng 4.879 tin bài. Đáng chú ý, Quân khu đã xây dựng 39 chuyên mục riêng về CĐS trên các trang nhóm nhằm thúc đẩy nhận thức của cán bộ, chiến sĩ về nhiệm vụ quan trọng này.

Đào tạo nhân lực và kiểm tra, đánh giá kết quả

Ngay sau khi có chỉ thị của Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh Quân khu đã thành lập Ban Chỉ đạo Cải cách hành chính và CĐS của Quân khu, xác định rõ vai trò của từng thành viên, phân công trách nhiệm cho các cơ quan phối hợp và chủ trì nhằm đảm bảo mọi hoạt động đều diễn ra suôn sẻ.

Về công tác bồi dưỡng, tập huấn, Đại tá Phan Huy Tâm, Chánh Văn phòng Bộ Tư lệnh Quân khu cho biết, để CĐS thực sự mang lại hiệu quả, đào tạo nhân lực là yếu tố then chốt. Trong thời gian qua, Quân khu đã tổ chức 1 lớp tập huấn CĐS cho lãnh đạo và cán bộ chuyên môn với 239 người tham gia. Đến nay, đã có 18/25 cơ quan, đơn vị tổ chức tập huấn CĐS với 2.397 lượt cán bộ, nhân viên, chiến sĩ tham gia. Bộ Chỉ huy Quân sự các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Thừa Thiên Huế, và các đơn vị: Sư đoàn 324, 968, 341, Lữ đoàn 283, 414, 16, 80 đều tích cực triển khai các lớp đào tạo chuyên sâu, góp phần trang bị kiến thức, kỹ năng cần thiết cho cán bộ, nhân viên.

Để đảm bảo công tác CĐS được thực hiện đồng bộ, Bộ Tư lệnh Quân khu đã lồng ghép kiểm tra CĐS vào các đợt kiểm tra nhiệm vụ quân sự quốc phòng định kỳ. Ngoài ra, Quân khu cũng tiến hành kiểm tra chuyên đề tại các đơn vị trọng điểm, chỉ ra những hạn chế, vướng mắc, từ đó chỉ đạo các giải pháp khắc phục, đồng thời phổ biến những cách làm sáng tạo, kinh nghiệm hay, tạo động lực để công tác CĐS tiếp tục triển khai hiệu quả.

Với các giải pháp đồng bộ và tích cực, tính đến ngày 19/7/2024, Quân khu 4 đã hoàn thành 8/12 nhiệm vụ có thời hạn, đạt tiến độ 67%, triển khai 26 nhiệm vụ thường xuyên, đạt 65% tiến độ. Các cơ quan, đơn vị trực thuộc cũng đã ban hành đầy đủ kế hoạch CĐS năm và thực hiện đúng tiến độ đề ra.

Có thể khẳng định rằng, Quân khu 4 đã và đang từng bước vững chắc tiến vào hành trình CĐS, thể hiện rõ quyết tâm nắm bắt xu hướng mới của Cách mạng công nghiệp 4.0. Những biện pháp triển khai và tiếp cận ban đầu đã tạo nền tảng cần thiết để CĐS thực sự đi vào chiều sâu, làm thay đổi tư duy và phương thức quản lý, chỉ huy, điều hành của các cơ quan, đơn vị. Với những bước đi chiến lược, Quân khu 4 sẵn sàng tiên phong trong công cuộc xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời đại số.

Bài, ảnh: CẢNH VINH

Bài 2: Hiệu quả thực tiễn

Bài 3: Thách thức và triển vọng