Kỳ 2: “Chặt cầu” truyền thông tin xấu độc

“Chặt cầu” truyền thông tin xấu độc đồng nghĩa với việc ngăn chặn tình trạng thanh niên tiếp tay lan truyền thông tin sai trái, không chính thống trên mạng xã hội. Muốn vậy, trước hết cấp ủy, chính quyền vùng biên giới cần đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho thanh niên về nguy cơ của tin giả; đồng thời cung cấp thông tin chính thống, đa dạng hóa kênh truyền thông để người dân dễ dàng tiếp cận nguồn tin đáng tin cậy. Cùng với đó, cần trang bị cho mọi tầng lớp Nhân dân kỹ năng nhận diện tin giả, không chia sẻ thông tin chưa kiểm chứng. Công tác giáo dục an toàn thông tin phải được tiến hành thường xuyên, nhất là ở vùng sâu, vùng xa – nơi điều kiện tiếp cận nguồn tin chính thống còn hạn chế.

Đồng chí Lương Văn Nèn, Phó Chủ tịch UBND xã Na Loi (Nghệ An) chia sẻ: “Dù đời sống còn khó khăn, hầu hết thanh niên đều có điện thoại thông minh. Chính quyền đã tận dụng hệ thống loa truyền thanh xã để tuyên truyền chủ trương, chính sách, pháp luật và hướng dẫn thanh niên kỹ năng phân biệt thông tin chính thống với tin giả, nhất là sau ngày 1/7 khi xuất hiện nhiều luận điệu xuyên tạc trên mạng”.

Không chỉ dừng ở tuyên truyền, ở các địa phương vùng biên cần thành lập các tổ công nghệ số cộng đồng. Đây là lực lượng xung kích, vừa hỗ trợ người dân tiếp cận các dịch vụ công trực tuyến, vừa trực tiếp hướng dẫn cách sử dụng mạng xã hội an toàn, lành mạnh. Đồng chí Nguyễn Thị Cẩm Nhung, cán bộ xã Na Loi cho biết: “Ban đầu bà con chưa quen, còn e ngại khi nghe nhắc đến an ninh mạng. Nhưng khi được hướng dẫn cụ thể, thanh niên đã biết tự kiểm chứng thông tin, không vội chia sẻ tin chưa rõ nguồn”.

Các tổ chức đoàn thể, đặc biệt là Đoàn Thanh niên, giữ vai trò định hướng để thanh niên tiếp cận thông tin đúng, không like, chia sẻ tin chưa kiểm chứng, đồng thời tạo diễn đàn lành mạnh phản bác các luận điệu sai trái. Thời gian qua, nhiều cơ sở Đoàn ở vùng sâu, vùng xa đã xây dựng trang thông tin riêng, chia sẻ tin chính thống, trở thành kênh tin cậy cho đoàn viên. Đồng chí Lương Đức Mạnh, Bí thư Đoàn xã Na Ngoi, cho biết: “Chúng tôi đã tổ chức các lớp tập huấn kỹ năng sử dụng mạng xã hội, mời chuyên gia hướng dẫn cách phân biệt và xử lý thông tin. Với những vấn đề nhạy cảm, mang tính thời sự, chúng tôi thường xuyên cập nhật bài viết từ chuyên gia, lực lượng chức năng để chia sẻ cho thanh niên”.

Trong công tác định hướng, gia đình và nhà trường có vai trò quyết định. Đây là môi trường giáo dục tốt nhất, không chỉ quản lý thời gian sử dụng Internet, mà còn hướng dẫn thanh niên cách tiếp cận, chọn lọc thông tin có trách nhiệm. Thầy Lê Văn Hoa, Giám đốc Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp – giáo dục thường xuyên Kỳ Sơn chia sẻ: “Chúng tôi tăng cường lồng ghép kỹ năng sống, kỹ năng sử dụng mạng xã hội trong các giờ học chuyên đề. Ngoài ra, phối hợp với Đồn Biên phòng và Hội phụ nữ tổ chức sinh hoạt, tuyên truyền Luật An ninh mạng, Luật Biên giới quốc gia... giúp các em phân biệt thông tin chính thống, không like, chia sẻ tin chưa kiểm chứng”.

Không chỉ nhà trường, mỗi gia đình cũng cần định hướng con em sử dụng mạng xã hội đúng cách, có giờ giấc, ưu tiên cho học tập, tránh xa thông tin sai lệch. Chị Lương Thị Hoài, bản Na Khương, xã Na Loi (Nghệ An), có hai con đều dùng điện thoại thông minh, nói: “Chúng tôi thường xuyên hướng dẫn các con tham gia hoạt động câu lạc bộ lành mạnh, kịp thời uốn nắn khi có nhận thức lệch lạc, không để bị lôi kéo kích động”.

Cùng với đó, cần phát huy vai trò của già làng, trưởng bản. Bởi ở nhiều bản làng, hình ảnh già làng, trưởng bản trực tiếp đứng ra giải thích, định hướng cho thanh niên càng củng cố thêm niềm tin. Già làng Và Bá Lầu, bản Liên Sơn, xã Na Ngoi, tỉnh Nghệ An chia sẻ: “Thanh niên bây giờ nhanh nhạy lắm, nhưng nhiều khi thấy tin lạ lại tò, mở ra xem, đọc và like. Chúng tôi phải nhắc đi nhắc lại: Tin gì cũng phải nghe Đảng, nghe chính quyền xác nhận rồi mới tin”. Những lời giản dị nhưng có “sức nặng lớn” ấy chính giúp thanh niên không bị cuốn theo dòng xoáy tin giả.

Trong bối cảnh công nghệ số phát triển, kiểm soát thông tin xấu độc là nhiệm vụ quan trọng của toàn xã hội. Các cơ quan báo chí, nền tảng công nghệ và từng cá nhân sử dụng Internet đều phải có trách nhiệm. Cơ quan chức năng cần tăng cường quản lý báo chí, truyền thông, Internet để bảo đảm dòng chảy thông tin chính thống, kịp thời phản bác luận điệu sai trái, đồng thời xử lý nghiêm đối tượng phát tán thông tin độc hại, công khai vi phạm để răn đe.

Đầu tư hạ tầng công nghệ ở vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới cũng rất cần thiết, giúp người dân tiếp cận thông tin chính thống, thu hẹp khoảng cách số. Em Lương Thị Hạnh, học sinh Trung tâm giáo dục nghề nghiệp – giáo dục thường xuyên Kỳ Sơn cho biết: “Gia đình em không có mạng 4G, em phải dùng Wi-Fi ở quán. Nếu có điểm truy cập Internet miễn phí tại trường học, cộng đồng, chúng em sẽ dễ tiếp cận nguồn tin tốt hơn, phục vụ học tập và nâng cao hiểu biết”.

Một giải pháp quan trọng khác là “phủ xanh” thông tin tích cực trên mạng. Việc lan tỏa những câu chuyện, hình ảnh tốt đẹp sẽ “lấy cái đẹp dẹp cái xấu”, tạo hiệu ứng xã hội lành mạnh. Thời gian qua, Ban Chỉ đạo 35 các cấp đã đa dạng hóa hình thức lan tỏa thông tin chính thống, gương người tốt, việc tốt, hình ảnh Bộ đội Cụ Hồ… để khơi dậy tinh thần tích cực trong cộng đồng. Đồng chí Lương Đức Mạnh nhấn mạnh: “Chúng tôi triển khai phong trào phủ xanh thông tin bằng cách đoàn viên thường xuyên chia sẻ câu chuyện đẹp, gương người tốt. Mỗi ngày một tin tốt, mỗi tuần một câu chuyện đẹp để khơi dậy tình yêu đất nước trong thanh niên”.

Song song với tuyên truyền, cần quan tâm tạo nguồn “hạt giống đỏ” ở vùng biên. Việc bồi dưỡng, kết nạp thanh niên ưu tú vào Đảng vừa nâng cao nhận thức chính trị, vừa khơi dậy tinh thần trách nhiệm trong bảo vệ Tổ quốc. Những đảng viên trẻ nơi biên giới không chỉ củng cố hệ thống chính trị cơ sở mà còn lan tỏa tinh thần yêu nước, bảo vệ biên cương. Đồng chí Đại tá Chu Huy Lương, Chính ủy Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 4, Quân khu 4, cho biết: “Thời gian qua, đơn vị đặc biệt quan tâm phát triển đảng viên là trí thức trẻ tình nguyện, người dân tộc thiểu số. Đây là lực lượng nòng cốt trong hoạt động chính trị - xã hội, tuyên truyền bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, góp phần giữ vững biên giới và phát triển kinh tế địa phương”.

Không chỉ lực lượng vũ trang, chính quyền và đoàn thể, mà ngay cả những cá nhân có ảnh hưởng trong cộng đồng mạng cũng đang được khuyến khích tham gia “chặn cầu”. Một số thanh niên vùng cao đã trở thành “người có uy tín” ở địa phương, thường xuyên đăng tải clip tuyên truyền bằng tiếng dân tộc trên TikTok, Facebook, thu hút hàng chục nghìn lượt xem. Đây là minh chứng rõ ràng khi người trẻ được định hướng đúng, họ sẽ trở thành lực lượng tiên phong lan tỏa thông tin tích cực.

Xây dựng đội ngũ đảng viên trẻ, bản lĩnh, nhiệt huyết sẽ tạo động lực phát triển địa phương, đồng thời khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng trong mọi lĩnh vực, giữ vững thế trận quốc phòng toàn dân, bảo vệ từng tấc đất thiêng liêng của Tổ quốc. Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, các giải pháp đồng bộ, phù hợp với đặc thù vùng biên sẽ giúp thanh thiếu niên có “sức đề kháng” trước thông tin xấu độc. Khi thanh niên không Like, không Share, không làm “cầu nối” lan truyền tin giả, đó cũng là cách đấu tranh từ sớm, từ xa, vô hiệu hóa âm mưu thủ đoạn của các thế lực thù địch, giữ vững niềm tin của nhân dân vào Đảng, chính quyền, xây dựng thế trận lòng dân vững chắc.

MINH QUÂN – MINH THƯ