Dưới sự lãnh đạo, giáo dục, rèn luyện của Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh, trong suốt quá trình xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, Quân đội nhân dân Việt Nam luôn kiên định mục tiêu, lý tưởng chiến đấu vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; đã cùng với nhân dân làm nên những chiến thắng huy hoàng, xứng đáng là công cụ bạo lực sắc bén, lực lượng chính trị trung thành, tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân, làm nòng cốt cho toàn dân trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc.

Thấm nhuần tư tưởng Hồ Chí Minh về quân đội và xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam, quán triệt sâu sắc quan điểm, đường lối quốc phòng, quân sự của Đảng, trực tiếp là đường lối xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân cũng như yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Quân khu 4, mảnh đất địa linh nhân kiệt, giàu truyền thống cách mạng với vị trí cầu nối giữa hai miền Nam - Bắc, là địa bàn đặc biệt quan trọng trong chiến lược bảo vệ Tổ quốc. Từ xa xưa, dải đất Khu 4 đã từng được xem là “phên dậu” của các triều đại phong kiến Việt Nam, là nơi phát tích của các cuộc khởi nghĩa, các phong trào cứu nước của cha ông ta xưa khi Tổ quốc bị rơi vào tay quân xâm lược; được ví như “đòn gánh” của hai đầu đất nước. Nơi đây đã sinh ra nhiều lãnh tụ tiền bối của cách mạng Việt Nam như Tổng Bí thư đầu tiên của Đảng Trần Phú; Tổng Bí thư Hà Huy Tập, Lê Hồng Phong... Đặc biệt là Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu, lãnh tụ vĩ đại, anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hoá thế giới. Đồng thời, là địa bàn rất dễ bị chia cắt chiến lược trong các cuộc chiến tranh. Chính những yếu tố về vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên đó mà địa bàn Quân khu 4 luôn giữ vị trí chiến lược quan trọng, hiểm yếu của cả nước.

Trải qua gần 80 năm chiến đấu, xây dựng và trưởng thành, dưới sự đạo của Đảng, của Bác Hồ, sự nuôi dưỡng của nhân dân, tạo điều kiện giúp đỡ của cấp uỷ, chính quyền các địa phương, của đơn vị bạn và bạn bè quốc tế, lực lượng vũ trang Quân khu 4 đã không ngừng phát huy bản chất cách mạng, truyền thống quê hương Thanh - Nghệ - Tĩnh kiên cường, Bình - Trị - Thiên trung dũng, chiến đấu dũng cảm, sáng tạo trong xây dựng, xây đắp nên truyền thống vẻ vang của “Bộ đội Cụ Hồ” trên quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, trước muôn vàn khó khăn, thử thách, với tinh thần quyết chiến, quyết thắng, tự lực, tự cường, các lực lượng vũ trang Quân khu 4 vừa kháng chiến, vừa kiến quốc, vừa chiến đấu, vừa sản xuất, phát động chiến tranh nhân dân toàn dân, toàn diện, lâu dài, đã giành được những thắng lợi quan trọng; từ nền tảng là lực lượng dân quân du kích vững mạnh, phát triển thành lực lượng vũ trang 3 thứ quân, từ phương thức lấy “du kích chiến” là cơ bản đến đẩy mạnh “vận động chiến”, thúc đẩy đấu tranh chính trị của nhân dân lên đỉnh cao mới; đưa quy mô tác chiến từ những trận đánh nhỏ lẻ lên những trận đánh tập trung quy mô cấp tiểu đoàn, trung đoàn, kết hợp được tác chiến du kích với tác chiến tập trung có hiệu suất chiến đấu ngày càng cao, vừa chủ động đánh địch theo kế hoạch chiến trường trên địa bàn Quân khu, vừa phối hợp có hiệu quả trong kế hoạch tiến công chung của cả nước.

Ở hậu phương, vừa đấu tranh chống địch phá hoại vùng tự do, xây dựng quê hương ngày càng vững mạnh, trở thành căn cứ địa vững chắc thứ 2 của cả nước sau Việt Bắc; từng bước xây dựng hậu phương mạnh về chính trị, an ninh, quốc phòng, kinh tế, làm cơ sở vững chắc để chi viện cho các chiến trường, góp phần quan trọng cùng quân và dân cả nước làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, góp phần kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của nhân dân ta.

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, Quân khu 4 là tuyến đầu chống Mỹ của miền Bắc xã hội chủ nghĩa, là hậu phương trực tiếp của tiền tuyến lớn miền Nam, cùng một lúc thực hiện bốn nhiệm vụ trên cả ba chiến trường, thực hiện phương hướng chiến lược là: Quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược ở chiến trường chính miền Nam.

Phát huy chủ nghĩa anh hùng cách mạng, với tinh thần tất cả vì tiền tuyến, tất cả để đánh thắng giặc Mỹ xâm lược, quân và dân Khu 4 đã ngoan cường chiến đấu đánh bại chiến tranh phá hoại bằng không quân và hải quân địch ra vùng hậu phương miền Bắc; chống địch chiếm đóng và càn quét ở Trị - Thiên Huế; đánh bại tuyến phòng ngự dày đặc và hiện đại của quân đội Mỹ ở vĩ tuyến 17; các cuộc phản công của địch ra đường số 9 - Nam Lào; tiến công địch ở Khe Sanh và bảo vệ thành cổ Quảng Trị; xẻ dọc Trường Sơn xây dựng hành lang vận chuyển Bắc - Nam; bảo vệ cửa ngõ đường Hồ Chí Minh và tham gia cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân 1975 lịch sử. Cũng từ địa bàn Quân khu 4, Quân đội ta phối hợp với Quân giải phóng nhân dân Lào giải phóng Cánh Đồng Chum và đại bộ phận Trung, Hạ Lào, tạo nên một vùng giải phóng rộng lớn cho cách mạng Lào.

Sau mùa Xuân 1975, phát huy truyền thống anh dũng kiên cường, bất khuất trong chiến tranh giải phóng, trước những biến động ở hai đầu đất nước, cán bộ, chiến sĩ của Quân khu lại tiếp tục thực hiện nhiệm vụ chiến đấu ở biên giới phía Bắc và Tây Nam, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ biên giới và nghĩa vụ quốc tế cao cả. Đồng thời, chú trọng củng cố hậu phương, xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận chiến tranh nhân dân, nâng cao khả năng phòng thủ, xây dựng lực lượng vũ trang có sức chiến đấu cao, xử lý kịp thời, hiệu quả các tình huống, bảo vệ vững chắc địa bàn.

Trong suốt quá trình xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, trong bất kỳ điều kiện, hoàn cảnh nào, chiến đấu hay xây dựng, ở tiền tuyến hay ở hậu phương, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang Quân khu 4 luôn lập nhiều chiến công, thành tích, xây đắp nên truyền thống tiêu biểu, đó là: Tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc và nhân dân, sẵn sàng chiến đấu hy sinh vì sự nghiệp cách mạng của dân tộc; có ý chí quyết chiến, quyết thắng và biết đánh, biết thắng mọi kẻ thù; gắn bó máu thịt với nhân dân, quân với dân một ý chí; hậu phương, tiền tuyến đồng lòng, luôn vì cả nước, với cả nước; có tinh thần đoàn kết quốc tế trong sáng; đặc biệt gắn bó thuỷ chung với cách mạng Lào.

Trong những năm gần đây, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng; sự quan tâm, phối hợp hiệu quả của đảng bộ, chính quyền, các ban, ngành địa phương và được nhân dân tin yêu, đùm bọc, giúp đỡ; lực lượng vũ trang Quân khu đã chủ động khắc phục khó khăn, đổi mới, sáng tạo, đoàn kết, thống nhất, tập trung nỗ lực, củng cố, tăng cường tiềm lực quốc phòng, xây dựng nền quốc phòng toàn dân gắn liền với thế trận an ninh nhân dân ngày càng vững chắc; chất lượng tổng hợp của lực lượng vũ trang Quân khu, nhất là bản lĩnh chính trị của cán bộ, chiến sĩ và trình độ sẵn sàng chiến đấu của các đơn vị ngày càng nâng cao. Sức mạnh khu vực phòng thủ tỉnh, huyện, mà nền tảng là xây dựng cơ sở, xã, phường, an toàn làm chủ từng bước được tăng cường và đi vào chiều sâu. Lực lượng dân quân tự vệ, dự bị động viên được chú trọng xây dựng, củng cố cả về số lượng, chất lượng và hoạt động hiệu quả, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn; chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của lực lượng vũ trang 3 thứ quân ngày càng được tăng cường, khơi dậy được tiềm năng, sức mạnh của cả hệ thống chính trị, của các cấp, các ngành, của mọi lĩnh vực phục vụ cho nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc. Đồng thời, quán triệt, triển khai thực hiện tốt công tác đối ngoại quốc phòng, giúp bạn Lào xây dựng các cụm bản, xây dựng cơ sở chính trị; giữ vững mối quan hệ đoàn kết đặc biệt, hữu nghị với các tỉnh có chung đường biên giới của nước bạn Lào.

Với đặc điểm địa bàn Quân khu, hằng năm thường xảy ra thiên tai bão lụt, cháy rừng, gây thiệt hại lớn về tính mạng, tài sản của Nhân dân, lực lượng vũ trang Quân khu xác định: Nhiệm vụ phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, thảm họa, cứu hộ cứu nạn là một trong những nhiệm vụ chính trị quan trọng “nhiệm vụ chiến đấu trong thời bình”, với tinh thần “Phía trước là nhân dân”, cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang Quân khu bao giờ cũng là những người có mặt sớm nhất, vào những nơi nguy hiểm nhất, không sợ hy sinh vất vả để bảo vệ tính tài sản của Nhân dân. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, nhiều tấm gương cán bộ, chiến sĩ đã hy sinh, để lại trong lòng nhân dân hình ảnh cao đẹp về người cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang Quân khu, gây xúc động, sự tiếc thương và lòng cảm phục của nhân dân cả nước và bạn bè quốc tế, tô thắm thêm truyền thống vẻ vang của lực lượng vũ trang Quân khu 4 trên quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu.

Trong thời gian tới, sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của nhân dân ta có những thời cơ, thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen. Nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới đòi hỏi lực lượng vũ trang Quân khu luôn nêu cao tinh thần cảnh giác cách mạng, xây dựng lực lượng vũ trang vững mạnh về mọi mặt, làm nòng cốt trong thực hiện công tác quân sự, quốc phòng, xây dựng nền quốc phòng toàn dân, bảo vệ Tổ quốc. Để tiếp tục phát huy bản chất, truyền thống tốt đẹp gần 80 năm xây dựng chiến đấu và trưởng thành, lực lượng vũ trang Quân khu 4 tập trung quán triệt, thực hiện có hiệu quả một số nhiệm vụ, giải pháp sau:

Thứ nhất, tiếp tục quán triệt, nâng cao nhận thức về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, xây dựng đất nước đi đôi với bảo vệ Tổ quốc, phát triển kinh tế - xã hội gắn với tăng cường củng cố quốc phòng, an ninh.

Tăng cường tuyên truyền trong cán bộ, chiến sĩ và các tầng lớp nhân dân về nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa trong tình hình mới, nhất là những nội dung mới về bảo vệ Tổ quốc theo Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng; Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân khu, Quân đội lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020 - 2025; Nghị quyết số 28-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (Khóa XI) về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới; đoàn kết, gắn bó với cấp uỷ, chính quyền, nhân dân các địa phương; phát huy sức mạnh tổng hợp, tiếp tục xây dựng, củng cố nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc, tạo thế chủ động ngăn chặn, đẩy lùi và làm thất bại âm mưu “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, tạo môi trường thuận lợi để phát triển kinh tế, xã hội.

Thứ hai, tập trung xây dựng lực lượng vũ trang Quân khu vững mạnh toàn diện, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới.

Thường xuyên giáo dục nâng cao nhận thức chính trị tư tưởng, bồi dưỡng phẩm chất giai cấp công nhân, mục tiêu lý tưởng, ý chí, niềm tin, phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, xây dựng cho cán bộ, chiến sĩ có bản lĩnh chính trị vững vàng, đạo đức trong sáng, ý chí quyết tâm cao, khát khao cống hiến, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ. Chủ động phòng, chống, làm thất bại mọi âm mưu chống phá của các thế lực thù địch. Bất luận trong trường hợp nào, lực lượng vũ trang Quân khu 4 cũng luôn trung thành và tuyệt đối tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng. Tiếp tục kiện toàn tổ chức, biên chế, xây dựng lực lượng vũ trang Quân khu theo hướng tinh, gọn, mạnh, chú trọng đổi mới và nâng cao chất lượng huấn luyện, sát với yêu cầu chiến đấu, sát đối tượng tác chiến và điều kiện thực tế cũng như địa hình của địa bàn Quân khu. Phối hợp với cấp ủy, chính quyền 6 tỉnh trên địa bàn thường xuyên giữ vững và tăng cường mối quan hệ hữu nghị, tình đoàn kết đặc biệt giữa lực lượng vũ trang Quân khu đối với quân đội và nhân dân các dân tộc Lào anh em, góp phần xây dựng đường biên giới hòa bình, hữu nghị, ổn định và phát triển.

Thứ ba, tăng cường xây dựng các tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo sức chiến đấu của tổ chức đảng.

Tiếp tục triển khai thực hiện tốt Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng gắn với Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị, Chỉ thị 87 của Quân ủy Trung ương về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”; thực hiện Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới” với nhiều hình thức, cách làm sáng tạo, thiết thực, hiệu quả, ngày càng đi vào chiều sâu, chất lượng. Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên, trước hết là cấp uỷ các cấp có đủ năng lực, sức chiến đấu, nhất là năng lực tổ chức triển khai thực hiện Nghị quyết, qua đó nâng cao một bước năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng bộ Quân khu, đáp ứng yêu cầu lãnh đạo của lực lượng vũ trang Quân khu trong tình hình mới.

Thứ tư, chú trọng làm tốt công tác dân vận, tăng cường củng cố mối quan hệ đoàn kết gắn bó quân - dân, góp phần xây dựng cơ sở chính trị ở địa phương vững mạnh, xây dựng thế trận lòng dân và khối đại đoàn kết toàn dân tộc vững chắc và làm tốt công tác đối ngoại quốc phòng

Gắn kết chặt chẽ nhiệm vụ củng cố quốc phòng, an ninh với phát triển kinh tế - xã hội, thực hiện có hiệu quả các dự án kinh tế - quốc phòng trên địa bàn, góp phần cải thiện, nâng cao đời sống bộ đội và giúp nhân dân vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới ổn định cuộc sống; triển khai có hiệu quả Đề án “Nâng cao chất lượng hiệu quả công tác dân vận của lực lượng vũ trang Quân khu 4 ở vùng đặc thù trên địa bàn Quân khu giai đoạn 2023 - 2030 và những năm tiếp theo”; thực hiện tốt nhiệm vụ chiến đấu trong thời bình, tham gia phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, thảm họa môi trường... Coi đây là một nhiệm vụ quan trọng của lực lượng vũ trang Quân khu. Thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ đối ngoại quốc phòng với Bạn Lào, với phương châm “Giúp Bạn là tự giúp mình”, góp phần vun đắp mối quan hệ hữu nghị đặc biệt giữa hai Đảng, Nhà nước và Quân đội hai nước./.

Trung tướng Trần Võ Dũng

Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Quân khu 4