Anh Nguyễn Quang Vũ, ở thôn Quyết Thắng, xã Trường Xuân, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình, làm nghề lái xe tải với thu nhập khoảng 700 nghìn đồng mỗi ngày. Dù công việc bận rộn, mỗi khi có lệnh huy động DQTV, anh Vũ sẵn sàng gác lại lịch làm việc, từ chối các đơn hàng quan trọng để thực hiện nhiệm vụ quốc phòng. Cùng quê với anh Vũ,  anh Nguyễn Văn Trường - chủ một cửa hàng photocopy với thu nhập ổn định - cũng thường xuyên tham gia DQTV mỗi lần được huy động để thực hiện trách nhiệm đối với nhiệm vụ quốc phòng địa phương. “Thời gian huấn luyện có thể ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh và thu nhập, nhưng tôi luôn cố gắng sắp xếp công việc để tham gia. Tôi cho rằng việc tham gia huấn luyện không chỉ là nghĩa vụ mà còn là dịp để nâng cao kỹ năng và kiến thức về quốc phòng, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc” – anh Nguyễn Văn Trường chia sẻ.

Thấu hiểu những khó khăn của dân quân, tự vệ, Trung tá Trần Quân, Trưởng Ban Dân quân, Bộ Chỉ huy Quân sự (CHQS) tỉnh Quảng Bình cho biết, chế độ chi trả cho lực lượng DQTV hiện nay được thực hiện theo Nghị định 72/2020/NĐ-CP ngày 30/6/2020 của Chính phủ. Tuy nhiên, mức hỗ trợ này chưa theo kịp với chi phí sinh hoạt và sự biến động giá cả trên thị trường. Điều này gây khó khăn cho các chiến sĩ DQTV khi phải cân đối giữa công việc gia đình và trách nhiệm đối với nhiệm vụ quốc phòng địa phương. Bên cạnh đó, Quảng Bình là nơi khí hậu, thời tiết khắc nghiệt, thiên tai, bão, lũ nhiều; 85% diện tích là địa hình đồi, núi; mật độ dân số thấp, biến động cơ học cao; công nghiệp phát triển chưa toàn diện,... Nhiều người trong độ tuổi tham gia dân quân lựa chọn làm việc trong khu vực tư nhân, hoặc đi làm xa để tìm kiếm thu nhập cao… cũng khiến việc tuyển chọn và huy động lực lượng DQTV gặp không ít khó khăn.

Để giải quyết những vấn đề trên, các địa phương tại tỉnh Quảng Bình đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục. Nhiều địa phương đã tổ chức các buổi gặp mặt, trao đổi kinh nghiệm, lắng nghe tâm tư, tình cảm, những khó khăn để kịp thời có giải pháp hỗ trợ. Các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao sau giờ huấn luyện cũng được chú trọng. Các địa phương đã thường xuyên thực hiện tốt việc tạo nguồn đào tạo cán bộ quân sự cơ sở; xây dựng trụ sở làm việc cho ban chỉ huy quân sự cấp xã, nhà trực, phòng trực dân quân, bảo đảm trang thiết bị hoạt động. Một số huyện đã có các khoản hỗ trợ thêm cho lực lượng DQTV mỗi lần huy động như: Hỗ trợ tiền ăn, chi phí xăng xe đi lại…

Thượng tá Mai Đình Phú, Trưởng Ban Quân lực, Bộ CHQS tỉnh Quảng Bình chia sẻ, đơn vị đã chủ động tham mưu cho Ủy ban Nhân dân tỉnh xây dựng “Đề án tổ chức lực lượng, huấn luyện, hoạt động và bảo đảm chế độ chính sách cho DQTV giai đoạn 2021 – 2026”, làm cơ sở để cấp ủy, chính quyền các cấp cụ thể hóa trong nghị quyết lãnh đạo, kế hoạch công tác quân sự, quốc phòng; đồng thời đề xuất với các cấp có thẩm quyền kiến nghị sửa đổi Nghị định 72 theo hướng cải thiện các chế độ chính sách cho lực lượng DQTV. Hiện tại, những kiến nghị đã được các cấp có thẩm quyền tiếp nhận, hứa hẹn có nhiều thay đổi phù hợp. Đây được coi là “chìa khóa” để giải quyết các khó khăn trong huy động DQTV hiện nay.

Để nâng cao chất lượng huấn luyện, Bộ CHQS tỉnh đã tham mưu xây dựng Trung tâm huấn luyện tập trung với đầy đủ thao trường, vật chất huấn luyện, nơi ăn ở cho cán bộ, chiến sĩ DQTV… Theo lịch phân công, từng địa phương huy động lực lượng, tổ chức huấn luyện, ăn ở tập trung tại Trung tâm, vừa trực tiếp nâng cao chất lượng huấn luyện, vừa góp phần tiết kiệm chi phí đi lại cho cán bộ, chiến sĩ.

Nhờ những biện pháp đồng bộ và quyết liệt, việc huy động và huấn luyện DQTV tại tỉnh Quảng Bình đã có nhiều kết quả tích cực. Trong huấn luyện DQTV, các đơn vị đã bám sát nội dung, chương trình, thực hiện tốt phương châm huấn luyện “Cơ bản, thiết thực, chất lượng”. Năm 2024, quân số DQTV tham gia huấn luyện đạt trên 98% (có địa phương đạt 100%), kiểm tra đánh giá chất lượng huấn luyện 100% khoa mục cá nhân đạt yêu cầu, trong đó có trên 78% khá và giỏi. Lực lượng DQTV đã hoàn thành tốt các đợt diễn tập, tích cực phối hợp cùng các lực lượng tham gia tuần tra, kiểm soát, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, phòng, chống lụt, bão, tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn.

Bài, ảnh: CẢNH VINH - CTV