Những tình cảm của Bác Hồ đối với chiến sĩ và đồng bào Quân khu 4 qua các lần về thăm, gửi thư, điện… đã thể hiện sâu sắc những quan điểm, đường lối, chủ trương, ý chí của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân trong thực hiện công cuộc đấu tranh thống nhất nước nhà, xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Đặc biệt, ở những thời điểm nhiều thử thách, cam go.

Từ khi thành lập lực lượng vũ trang Liên khu 4 cho đến lúc qua đời, Người đã 3 lần về thăm, hàng chục lần gặp gỡ thân mật các đoàn đại biểu lực lượng vũ trang Quân khu, các cán bộ, chiến sĩ, từ đồng chí lãnh đạo, chỉ huy Quân khu, các anh hùng, chiến sĩ thi đua đến các cán bộ cơ sở, dân quân tự vệ, chiến sĩ văn công... 36 lần Bác gửi thư khen, nhiều lần gửi quà tặng, gửi tiền để mua chè xanh và thuốc lào cho bộ đội. Mỗi lần về thăm, trong những lần gặp gỡ, qua những bức thư, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn căn dặn Đảng bộ, nhân dân các địa phương phải chăm lo xây dựng lực lượng vũ trang và Người dặn dò những nhiệm vụ, những việc làm cụ thể cho lực lượng vũ trang Quân khu.

Trong lần đầu về thăm quê hương sau ngót 50 năm xa cách, ngày 15/6/1957, Bác đã giành thời gian thăm lực lượng vũ trang Quân khu, thân ái, ân cần khen ngợi, phê bình và dặn dò:

“Bác thay mặt Trung ương Đảng và Chính phủ gửi đến cán bộ và chiến sĩ nam nữ lời chào thân ái. Bác góp một số ý kiến với các cô, các chú trong công tác. Trước hết, Bác nói đến thành tích và ưu điểm của các cô, các chú:

1. Các cô, các chú đã cố gắng bảo vệ mặt biển, biên giới của Tổ quốc, cùng nhân dân giữ gìn an ninh trật tự, đó là một thành tích đáng khen.

2. Các cô, các chú đã cố gắng học tập chính trị, quân sự.

3. Các cô, các chú đã giúp nhân dân sửa sai, chống đói, chống lụt, chống bão, chống hạn.

Đó là ba ưu điểm, ba thành tích đáng khen.

Bây giờ Bác nói đến khuyết điểm:

1. Tinh thần cảnh giác chưa đầy đủ.

2. Có một số cán bộ, chiến sĩ có óc công thần, cho ta đây có thành tích, lâu nǎm, cho ta là trời, sa xuống cái hố cá nhân chủ nghĩa, suy bì đãi ngộ, quên rằng mọi cán bộ, mọi chiến sĩ quân đội nhân dân phải hết lòng phục vụ, không nên một nửa thì phục vụ, một nửa thì suy bì ghen tị.

3. Ý thức lao động chưa đầy đủ. Phải biết rằng lao động là vẻ vang. Lao động trí óc là vẻ vang, lao động chân tay càng vẻ vang.

Không có nông dân làm ruộng thì ta không có cơm ǎn. Vậy nông dân làm gì? Nông dân làm lao động chân tay.

Không có công nhân dệt vải thì ta không có áo mặc. Vậy công nhân làm gì? Công nhân làm lao động chân tay.

Vì vậy lao động chân tay là rất vẻ vang. Lao động gì có ích cho xã hội, cho nhân dân đều là vẻ vang.

Trong các cô, các chú có một số làm lao động chân tay như làm doanh trại cho là không vẻ vang, thế là không đúng.

4. Phải biết chế độ ta, Nhà nước ta, quân đội ta phải có kỷ luật nghiêm minh, tổ chức chặt chẽ. Có một số các cô, các chú chưa có ý thức kỷ luật và tổ chức đầy đủ, như được đi phép ba ngày thì kéo bốn ngày.

Đó là những khuyết điểm.

Bây giờ Bác nêu nhiệm vụ trước mắt:

1. Phải nâng cao cảnh giác. Nước ta còn tạm chia làm hai miền. Bọn Mỹ - Diệm không muốn ta thành công. Chúng muốn phá hoại ta, chúng tìm trǎm phương nghìn kế để phá hoại, cho nên ta phải cảnh giác.

2. Làm cho tốt việc học tập và chỉnh huấn chính trị.

3. Phải cố gắng học tập kỹ thuật quân sự và nghiệp vụ. Ngày ngày phải cố gắng học, nếu không thì thoái bộ.

4. Phải chống tham ô lãng phí.

Phải làm sao cho trong quân đội ta không có tham ô lãng phí.

Phải nâng cao ý thức và kỷ luật lao động.

Phải nâng cao ý thức tiết kiệm.

5. Phải đoàn kết. Quân đội ta đã đoàn kết, phải đoàn kết hơn nữa. Đoàn kết nội bộ, toàn quân đoàn kết, các chiến sĩ miền Nam và miền Bắc phải đoàn kết chặt chẽ, không chia Nam Bắc, cán bộ và chiến sĩ đoàn kết, quân và dân đoàn kết.

Trong thời đầu cách mạng, quân địch mạnh, ta thì rất yếu, nhưng ta đoàn kết cho nên ta thành công.

Mới đầu kháng chiến ta yếu, nhưng kháng chiến thắng lợi cũng vì ta đoàn kết. Phải đoàn kết thật chặt chẽ.

Hôm nay nói chuyện với các cô, các chú, Bác có 3 điều khen ngợi, 4 điều phê bình, 5 điều dặn dò. Những điều khen ngợi thì cố gắng phát triển. Những điều phê bình thì cố gắng sửa chữa. Những điều dặn dò thì cố gắng làm cho đúng.

Bác mong các cô, các chú ngày càng tiến bộ…”

Khi cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của nhân dân ta bước vào giai đoạn quyết liệt, ngày 27/12/1967, trong thư khen đồng bào, bộ đội và cán bộ Quân khu 4 bắn rơi hơn 1.000 máy bay Mỹ, Bác Hồ lại dặn: “Đồng bào, bộ đội và cán bộ Quân khu 4 hãy nêu cao tinh thần cảnh giác, đoàn kết chặt chẽ, sản xuất tốt, chiến đấu giỏi hơn nữa, dũng cảm tiến lên, cùng với quân và dân cả nước đánh thắng hoàn toàn giặc Mỹ xâm lược”. Đó cũng chính là những nội dung của đức trung hiếu của lực lượng vũ trang Quân khu 4 trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Gần 50 năm từ ngày Bác đi xa, lực lượng vũ trang Quân khu tiếp tục thực hiện lời căn dặn của Bác, ghi tiếp vào 6 chữ vàng “Trung với nước, hiếu với dân” những nét đậm chiến công.

BÁO QUÂN KHU 4