Trao đổi với chúng tôi, Đại tá Lê Hồng Văn, Phó chính ủy Bộ CHQS tỉnh Quảng Bình cho biết: “Quyết định số 49 là chủ trương, chính sách đúng đắn, hợp lòng dân, nhằm ghi nhận và tôn vinh những người có công đóng góp cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc và làm nhiệm vụ quốc tế. Nhận thức ý nghĩa nhân văn sâu sắc của Quyết định 49, nên 2 năm qua, Bộ CHQS tỉnh đã làm tốt vai trò tham mưu cho cấp ủy, chính quyền và ban chỉ đạo lãnh đạo, chỉ đạo làm tốt các bước trong tập huấn, tuyên truyền, khảo sát, lập hồ sơ, chi trả bảo đảm dân chủ, kịp thời, khách quan, đúng đối tượng. Đến nay, toàn tỉnh đã báo cáo Quân khu 22.869 hồ sơ, đạt 63% so với số lượng khảo sát, trong đó có gần 9.000 đối tượng đã được chi trả trợ cấp theo chế độ quy định với số tiền trên 20 tỷ đồng”.

Theo lời giới thiệu của Đại tá Lê Hồng Văn, chúng tôi đến một số huyện thực hiện tốt Quyết định 49 thời gian qua. Gặp một cựu dân công hỏa tuyến hay thân nhân của họ vừa được trao giấy chứng nhận, chúng tôi cảm nhận rõ niềm phấn khởi ở họ. Anh Trần Văn Hoài, ở thị trấn Hoàn Lão, huyện Bố Trạch phấn khởi khoe tấm giấy chứng nhận mà cơ quan chức năng trao cho người mẹ đã mất của mình và chia sẻ: “Mẹ tôi tham gia dân công hỏa tuyến gần 2 năm đi tải đạn, thồ gạo, cáng thương binh... ở đường 20 - Quyết thắng. Giờ được chứng nhận, gia đình tôi ai cũng mừng cho bà…”

Cùng chung niềm vui như anh Hoài khi được nhận tiền theo Quyết định 49, ông Bùi Văn Đồng, xã Minh Hóa, huyện Minh Hóa, chia sẻ: “Thế hệ chúng tôi ngày ấy chỉ biết Tổ quốc cần là lên đường làm nhiệm vụ, nào ai nghĩ ngợi rằng sau này sẽ được cái gì. Vì vậy, khi được cơ quan chức năng hướng dẫn làm thủ tục để hưởng chế độ tham gia dân công hỏa tuyến, chúng tôi phấn khởi và xúc động lắm”.

Tìm hiểu chúng tôi được biết, đối tượng tham gia dân công hỏa tuyến của tỉnh Quảng Bình qua khảo sát có số lượng lớn, trong đó nhiều người đã từ trần không lưu giữ được các giấy tờ, nên việc thiết lập hồ sơ giải quyết gặp nhiều khó khăn. Để sớm mang lại chế độ, chính sách cho lực lượng dân công hỏa tuyến, ngay sau khi Quyết định 49 được ban hành, Bộ CHQS tỉnh đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Chỉ thị số 05/CT-UBND về việc triển khai thực hiện chế độ, chính sách đối với dân công hỏa tuyến; ra quyết định kiện toàn Ban chỉ đạo 24 cấp tỉnh và ban hành kế hoạch, hướng dẫn triển khai thực hiện, đồng thời phân công trách nhiệm, địa bàn phụ trách cho các thành viên sát với tình hình thực tế của địa phương. Toàn tỉnh đã thành lập 8 tổ tư vấn cấp huyện và hội đồng chính sách cùng 159 tổ giúp việc cấp xã.

Ban chỉ đạo 24 các cấp đã phát huy tốt vai trò, trách nhiệm trong việc phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, ban, ngành, mặt trận, đoàn thể địa phương để tuyên truyền, phổ biến các nội dung về chủ trương, chính sách đến đối tượng và các tầng lớp nhân dân với nhiều hình thức. Từ kinh nghiệm thực hiện các chế độ, chính sách trước đây, khi triển khai thực hiện Quyết định số 49, Ban Chỉ đạo 24 các cấp đã tập trung rà soát, khảo sát, lập danh sách và kiểm soát số lượng đối tượng chặt chẽ. Ban CHQS các huyện, thị xã, thành phố đã phối hợp với ngành Lao động, Thương binh và Xã hội; Bảo hiểm xã hội cấp thẻ bảo hiểm y tế cho 1.837 trường hợp; thực hiện chế độ mai táng phí cho 26 trường hợp.
Trên cơ sở tư liệu lưu trữ ở các cơ quan chức năng, tổ tư vấn cấp huyện, tổ giúp việc cấp xã luôn phát huy vị trí, vai trò của mình trong việc tham mưu xác định các đợt đi dân công hỏa tuyến, số lượng người đi của từng xã trong huyện (thành phố, thị xã) giúp Ban Chỉ đạo cấp huyện kết luận và thông báo cho Hội đồng chính sách từng xã làm cơ sở xét duyệt bảo đảm khách quan, công bằng, đúng đối tượng. Đến nay, tổ chức 7 đợt với 56 điểm chi trả trợ cấp và cấp giấy chứng nhận dân công hỏa tuyến cho 8.905 đối tượng và thân nhân chặt chẽ, đúng quy định.
“Để sớm mang lại niềm vui cho cựu dân công hỏa tuyến và thân nhân của họ, chúng tôi sẽ tập trung đẩy mạnh công tác rà soát, xét duyệt, chi trả, phấn đấu cấp huyện xong trước Quý 1 và cấp tỉnh hoàn thành trong Quý 2 năm 2018”... – Đại tá Lê Hồng Văn, khẳng định.

ĐỨC CƯƠNG