Cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước để lại nhiều bài học quý giá, trong đó, có bài học về xây dựng lực lượng vũ trang Nhân dân, mà việc thành lập Quân giải phóng miền Nam Việt Nam cách đây 60 năm là một sáng tạo điển hình của nghệ thuật tổ chức chỉ đạo chiến tranh Nhân dân Việt Nam của Đảng ta.

Ngày 15/2/1961, tại chiến khu D miền Đông Nam bộ, Quân giải phóng miền Nam Việt Nam chính thức được tuyên bố thành lập, đánh dấu bước phát triển mới về tổ chức lực lượng vũ trang Nhân dân. Đây cũng chính là bước chuyển quan trọng cho một giai đoạn mới của cách mạng miền Nam từ thế cầm cự, chuyển sang khí thế cách mạng tiến công và tiến công liên tục để kết thúc hành trình đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước một cách vẻ vang.

Tháng 12/1960, Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam ra đời tập hợp đông đảo lực lượng cách mạng. Tháng 1/1961, Quân giải phóng miền Nam hình thành từ việc thống nhất các lực lượng vũ trang cách mạng miền Nam đang không ngừng lớn mạnh sau Đồng Khởi. Với nhiệm vụ xây dựng 3 thứ quân để vừa là đội quân chiến đấu, vừa sản xuất, Quân giải phóng miền Nam chính là bài học về nghệ thuật xây dựng lực lượng quân sự từ lý luận đến thực tiễn thông qua vai trò "cú đấm" của bộ đội chủ lực. Từ Bình Giã, Đồng Xoài năm 1964 - 1965 rồi Plei Me, Vạn Tường năm 1965, Junction City 1967, Quân giải phóng miền Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng đã đánh bại 4 chiến lược chiến tranh của 5 đời Tổng thống Mỹ.

Cuộc Tổng tấn công và nổi dậy Mậu Thân 1968 và nhất là chiến thắng mùa Xuân 1975 chính là minh chứng cho việc tạo ra chuyển biến tương quan lực lượng và triển khai lực lượng đi đến giành thắng lợi hoàn toàn. Cũng từ đây, bài học về sức mạnh tổng hợp còn vẹn nguyên giá trị.

Dù đã hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình, Quân giải phóng miền Nam Việt Nam vẫn là dấu ấn lịch sử, để lại những bài học kinh nghiệm về sáng tạo trong thực hiện chủ trương đường lối cách mạng của Đảng ta cho thế hệ hôm nay và cho mai sau.

P.V