Tiểu đoàn 44B, Bộ CHQS tỉnh Hà Tĩnh được thành lập ngày 20 tháng 2 năm 1968 theo quyết định của Bộ Tư lệnh Quân khu 4. Là đơn vị bộ đội địa phương của tỉnh Hà Tĩnh tham gia chiến đấu ở chiến trường Lào sớm nhất và nhiều nhất; quân số ban đầu có 500 cán bộ, chiến sĩ, là tiểu đoàn được thành lập theo yêu cầu của cuộc kháng chiến, chi viện cho cách mạng Lào. Trong 21 năm chiến đấu trên đất bạn Lào, đơn vị đã có gần 19 năm chiến đấu tại tỉnh Bô Ly Khăm Xay và tỉnh Khăm Muộn, mặt trận Trung Lào, 5 năm là Tiểu đoàn độc lập tác chiến tại Trung Lào. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ trên đất bạn Lào, Tiểu đoàn 44B đã phối hợp chặt chẽ với các đơn vị lực lượng vũ trang cách mạng Lào, tham gia chiến đấu anh dũng, kiên cường, đánh địch trên một vùng đất rộng lớn với hàng trăm trận đánh lớn nhỏ bằng nhiều cách đánh độc đáo, sáng tạo đem lại hiệu quả cao, lập nhiều chiến công vang dội và thành tích đặc biệt xuất sắc.

Tiểu đoàn tham gia hàng trăm trận đánh với các quy mô khác nhau, trong đó có 62 trận đánh ở cấp đại đội và cấp tiểu đoàn; tiêu diệt trên 1.200 tên địch; tiêu diệt 01 máy bay, phối hợp cùng các LLVT tỉnh Hà Tĩnh bắn hạ 01 máy bay Mỹ; thu hàng ngàn khẩu súng các loại cùng nhiều phương tiện, khí tài, đạn dược, quân trang, quân dụng của địch; giải phóng hơn 30.000 dân, với diện tích hàng chục nghìn km²; là lực lượng chủ yếu cùng với các đơn vị lực lượng vũ trang cách mạng Lào giải phóng 2 tỉnh Bô Ly Khăm Xay và Khăm Muộn, góp phần củng cố và phát triển vững chắc tình đoàn kết hữu nghị đặc biệt giữa hai dân tộc, hai quân đội Việt Nam - Lào, tình đoàn kết gắn bó keo sơn giữa quân dân Hà Tĩnh với quân dân hai tỉnh kết nghĩa Bô Ly Khăm Xay và Khăm Muộn, được Nhân dân và các lực lượng vũ trang của nước bạn Lào ghi nhận, đánh giá rất cao.

Với những thành tích đặc biệt xuất sắc, Tiểu đoàn 44B đã được Đảng, Nhà nước Việt Nam và Đảng Nhà nước Lào tặng thưởng nhiều phần thưởng cao quý: 01 Huân chương Quân công hạng Ba cho Đại đội 1; 17 Huân chương Chiến công hạng Nhất, hạng Nhì, hạng Ba cho tập thể tiểu đoàn và các đại đội; danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang Nhân dân cho Liệt sĩ Nguyễn Văn Tấn, Đại đội phó Đại đội 2; 254 Huân, Huy chương các loại cho các cán bộ, chiến sĩ của tiểu đoàn; có 144 cán bộ, chiến sĩ đã anh dũng hy sinh ngoài mặt trận, nhiều đồng chí trên mình còn mang nhiều thương tích, bệnh tật do hậu quả của chiến tranh, khi trở về với đời thường vẫn giữ vững và phát huy bản chất tốt đẹp của Bộ đội Cụ Hồ.

Ghi nhận những cống hiến và công lao to lớn của Tiểu đoàn 44B, nhằm động viên các tổ chức, các lực lượng, đồng thời phát huy truyền thống cho các thế hệ trẻ trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, ngày 21/11/2022 Chủ tịch nước đã ký Quyết định số 1385/QĐ-CTN phong tặng danh hiệu “Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân” cho Tiểu đoàn 44B, đây là phần thưởng cao quý, là sự ghi nhận, trân trọng của Đảng và Nhà nước đối với sự đóng góp to lớn của cán bộ, chiến sĩ tiểu đoàn trong những năm tháng kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.

Tin, ảnh: HỒ VIỆT