Theo đó, vị trí phát hiện 18 HCLS nằm ở sườn thấp kéo lên lưng chừng núi độ cao khoảng 7-8m và trong các hang đá sâu từ 3-5m, các HCLS được bọc trong tăng và chôn cất ở độ sâu từ 0,2m đến 0,5m, trên các phần mộ có nhiều viên đá nhỏ xếp chồng lên nhau, vị trí chôn cách nhau từ 1 đến 1,5m. Xung quanh vị trí phát hiện 18 HCLS có nhiều hang đá độ sâu khoảng 3-5m, rộng 10-20m.

18 HCLS được tìm thấy hiện còn nhiều xương cốt như: xương chậu, xương khớp gối, xương khớp háng, xương đùi, xương óng tay trên, xương óng tay dưới, răng, nhiều mảnh xương vụn. Các di vật còn có như: cúc áo, đế dày, khuy dày, quay dép, tăng, vài dù, típ, bàn chải kem đánh răng, nhẫn bằng dây điện thoại; lọ thuốc tiêm, hộp thịt hộp, khuy hộp lương khô, dây điện thoại, nhiều miếng nhôm, sắt, đạn súng AK, súng trường, vỏ và đạn 12,7, nhiều mảnh vỏ bom, lưỡi cuốc pháo công binh loại to; miếng thuốc nổ 400g, đinh đóng 5cm, 40cm và nhiều di vật khác.

Theo thông tin người dân cung cấp, giai đoạn 1967-1972 tại vị trí phát hiện 18 HCLS là trọng điểm đánh phá ác liệt của máy Mỹ bằng bom nhằm ngăn chăn con đường hành quân chiến đấu của bộ đội ta qua đây. Do địch đánh phá ác liệt nên toàn bộ người dân sống trong các hang đá phải di chuyển qua tỉnh Quảng Bình và nhường lại cho một đơn vị bộ đội công binh tham gia khai thác đá mở đường từ bản Cù Bai, xã Hướng Lập phục vụ cho các đơn vị bộ đội hành quân từ miền Bắc vượt Trường Sơn qua nước bạn Lào chi viện cho tuyến đầu đánh Mỹ, giải phóng miền Nam.

Quá trình tìm kiếm, quy tập 18 HCLS, mặc dù trời tiết bất lợi, mưa dài ngày nhưng cán bộ, nhân viên Đội Quy tập HCLS Đoàn KT-QP 337 đã khắc phục mọi khó khăn, tích cực phối hợp với cấp ủy, chính quyền và Nhân dân tiếp tục mở rộng phạm vi tìm kiếm khu vực xung quanh nơi phát hiện 18 hài cốt Liệt sĩ. Hiện nay, qua khảo sát, tìm kiếm phát hiện thêm nhiều vị trí có khả năng HCLS được chôn cất.

Sau khi phát hiện HCLS, Đội quy tập HCLS Đoàn KT-QP 337 đã tổ chức đưa 18 HCLS về Khu văn hóa tâm linh của huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị để hương khói, bảo quản. Để đẩy nhanh tiến độ tìm kiếm, quy tập và xác định tính 18 HCLS, từ những thông tin trên, các cơ quan chức năng, đơn vị, địa phương, các bác cựu chiến binh, người dân trên cả nước, ai biết thông tin về vị trí chôn cất 18 HCLS xin báo về Thiếu tá Trần Khắc Thanh, Đội trưởng đội Quy tập Hài cốt Liệt sĩ Đoàn KT-QP 337. Số điện thoại: 0968797456.  

Tin, ảnh: DUY ĐÔNG