Kháng chiến toàn quốc bùng nổ, cùng với sự phát triển của cuộc chiến, lực lượng này lớn mạnh dần, từ Đội, lên Ban rồi thành Phòng Thông tin liên lạc thuộc Liên khu 4. Trong 9 năm trường kỳ kháng chiến, những người lính thông tin Liên khu 4 đã không ngừng bám máy, bám đài, giữ vững mạch máu thông tin trong mưa bom, bão đạn, góp phần vào chiến thắng lẫy lừng của quân và dân Liên khu 4, cùng cả nước làm nên thắng lợi Điện Biên Phủ chấn động địa cầu.

Trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, khi yêu cầu xây dựng lực lượng vũ trang Quân khu 4 - Quân khu tuyến đầu, hậu phương trực tiếp chi viện cho miền Nam - trở nên cấp thiết, một bước ngoặt lịch sử đã đến. Ngày 18/9/1974, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng ký Quyết định số 446, chính thức thành lập Trung đoàn Thông tin 80. Sự ra đời của Trung đoàn không chỉ là sự lớn mạnh của lực lượng thông tin liên lạc mà còn là quyết tâm chiến lược của Trung ương Đảng, Quân ủy Trung ương, nhằm tăng cường sức mạnh chỉ huy tác chiến hiệp đồng binh chủng trên địa bàn chiến lược quan trọng.

Tại Lễ thành lập, Thiếu tá Trần Túc, Chính ủy Trung đoàn, đã thay mặt toàn thể cán bộ, chiến sĩ hứa quyết tâm: “...Bảo đảm thông tin liên lạc bằng ba phương tiện kịp thời, chính xác, bí mật, an toàn trong mọi tình huống...”. Lời hứa ấy đã trở thành kim chỉ nam cho mọi hành động, thôi thúc Trung đoàn thực hiện “ba nhất”: “Khẩn trương ổn định tổ chức biên chế nhanh nhất; khắc phục và triển khai trang bị kỹ thuật kịp thời nhất và thực hiện đầy đủ, chính xác nhất mọi yêu cầu chiến đấu của Quân khu trong bất kỳ tình huống nào”.

Ra đời vào những năm cuối cùng, đầy khốc liệt của cuộc kháng chiến, Trung đoàn Thông tin 80 đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ lịch sử của mình: Bảo đảm mạch máu thông tin liên lạc thông suốt, chi viện cho chiến trường miền Nam. Hàng nghìn kilômét đường dây đã được thiết lập trên địa bàn Quân khu, nối liền hậu phương với tiền tuyến, trở thành “Đường dây đánh Mỹ”, “Đường dây anh hùng”. Mỗi mét đường dây, mỗi làn sóng điện, mỗi công văn, tài liệu đều thấm đẫm mồ hôi, nước mắt và cả máu của những người lính thông tin.

Sự kiên cường, dũng cảm đã trở thành bản chất. Những câu chuyện về các chiến sĩ hy sinh vì nhiệm vụ mãi mãi là tấm gương bất diệt. Đó là Tiểu đội trưởng Lê Huy Liệu - người đã dũng cảm ngồi lên quả bom nổ chậm để đồng đội yên tâm rải dây trong tình huống khẩn cấp. Đó là Binh nhất Lưu Đức Thuận, dù 3 lần bị bom vùi, bị thương vẫn cố gắng trèo lên cột để nối dây, bảo đảm thông tin liên lạc không bị gián đoạn. Câu chuyện về Đài trưởng báo vụ Tiêu Hà Trí trước lúc hy sinh vẫn không quên dặn dò đồng đội nộp hộ tháng đảng phí cuối cùng đã trở thành biểu tượng của lòng trung thành vô hạn với Đảng.

Sau chiến thắng mùa Xuân 1975, Trung đoàn Thông tin 80 bước vào giai đoạn cách mạng mới. Vừa xây dựng đơn vị theo hướng chính quy, vừa tham gia lao động sản xuất, hàn gắn vết thương chiến tranh. Từ những phong trào thi đua “Xây dựng đơn vị cơ sở vững mạnh” đến những thành quả lao động cụ thể như hơn 200 hecta rừng thông xanh tươi trên dãy núi Đại Huệ, 150 km đường dây thông tin trên tuyến đường sắt Ninh Cầm - Tiên An, những người lính thông tin đã khẳng định mình không chỉ là “Đội quân chiến đấu giỏi” mà còn là “Đội quân công tác tốt”.

Đất nước bước vào thời kỳ đổi mới, đơn vị cũng có những bước chuyển mình quan trọng. Năm 1987, Sở chỉ huy Lữ đoàn chuyển về thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An, đánh dấu một bước phát triển mới. Trước yêu cầu ngày càng cao của nhiệm vụ, Lữ đoàn đã nêu cao tinh thần “Đoàn kết, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm”, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo đảm thông tin liên lạc cho các cuộc diễn tập, sẵn sàng chiến đấu và cả công tác phòng chống, giảm nhẹ thiên tai, tìm kiếm cứu nạn.

Đặc biệt, trong thời đại khoa học - công nghệ bùng nổ, Lữ đoàn đã chủ động tiếp thu và làm chủ các trang thiết bị thông tin thế hệ mới, công nghệ cao. Với tinh thần năng động, sáng tạo, đội ngũ cán bộ, nhân viên kỹ thuật đã miệt mài nghiên cứu, nâng cao chất lượng quản lý và khai thác hệ thống thông tin, đáp ứng yêu cầu hiện đại hóa binh chủng...

Với bề dày thành tích trong suốt 50 năm, Lữ đoàn Thông tin 80 đã được Đảng, Nhà nước và các cấp, các ngành trao tặng nhiều phần thưởng cao quý. Đặc biệt, ngày 21/12/2005, Lữ đoàn vinh dự được Chủ tịch nước ký tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân thời kỳ đổi mới. Đây là sự ghi nhận xứng đáng cho những cống hiến không mệt mỏi và sự hy sinh thầm lặng của các thế hệ cán bộ, chiến sĩ.

Nhìn lại chặng đường vẻ vang, mỗi người lính của Lữ đoàn Thông tin 80 đều tự hào và nhận thức sâu sắc về trách nhiệm của mình. Phát huy truyền thống “Trung thành, dũng cảm, đoàn kết, sáng tạo”, Lữ đoàn nguyện kiên định, vững vàng trước mọi khó khăn, thử thách, không ngừng nâng cao bản lĩnh chính trị và chất lượng huấn luyện, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, “mẫu mực, tiêu biểu”, xứng đáng là đơn vị anh hùng trên quê hương Bác Hồ kính yêu.

MINH KHANG