Trước khi diễn ra Phiên tòa giả định, các đại biểu đã được xem Phóng sự: “Bảo vệ Tổ quốc – nghĩa vụ thiêng liêng trách nhiệm cao cả”, nhằm tuyên truyền về Luật Nghĩa vụ Quân sự, xây dựng niềm tự hào về truyền thống dân tộc, quê hương và Quân đội; nghĩa vụ, quyền lợi của công dân đối với nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Phiên tòa giả định được xây dựng lại đúng quy trình tố tụng một vụ án hình sự; tình huống được xây dựng từ các tình tiết của những vụ án có thật, phiên tòa và bản án có thật trên thực tế. Với tình huống giả định: Trong đợt tuyển quân năm 2022, Nguyễn Thanh Sơn, sinh năm 2003; cư trú tại xã Thành Yên, thành phố Thanh Bình, tỉnh Hà Tĩnh tham gia khám sức khỏe để tuyển nghĩa vụ quân sự. Nguyễn Thanh Sơn đã trúng tuyển nên ngày 05/01/2022, Ban Chỉ huy Quân sự thành phố Thanh Bình ra Lệnh gọi công dân nhập ngũ. Ngày 25/01/2022, Ban Chỉ huy Quân sự xã Thành Yên, thành phố Thanh Bình lập biên bản giao nhận Lệnh gọi nhập ngũ trên cho Nguyễn Thanh Sơn với nội dung đúng 07 giờ ngày 14/02/2022 phải có mặt tại Ban Chỉ huy Quân sự thành phố Thanh Bình để nhập ngũ. Tuy nhiên, Nguyễn Thanh Sơn đã không có mặt theo đúng thời gian, địa điểm ghi trên Lệnh gọi nhập ngũ mà không có lý dó chính đáng. Ngày 25/3/2022, UBND thành phố Thanh Bình đã ra Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Sơn số tiền 2.000.000 đồng. Sơn đã thực hiện nộp phạt vào ngày 15/4/2022.

Đến kỳ tuyển quân năm 2023, Nguyễn Thanh Sơn tiếp tục tham gia khám sức khoẻ để tuyển nghĩa vụ quân sự và Sơn đã trúng tuyển. Ngày 10/01/2023, Ban Chỉ huy Quân sự thành phố Thanh Bình ra Lệnh gọi công dân nhập ngũ. Đến ngày, 20/01/2023, Ban Chỉ huy Quân sự xã Thành Yên đến gia đình Sơn để giao Lệnh gọi nhập ngũ và Nguyễn Thanh Sơn đã ký vào biên bản giao nhận Lệnh gọi nhập ngũ với nội dung đúng 07 giờ ngày 06/02/2023, Sơn phải có mặt tại Ban CHQS thành phố Thanh Bình để nhập ngũ. Sau khi đã nhận lệnh gọi nhập ngũ Nguyễn Thanh Sơn đã bỏ đi Bắc Ninh chơi và ở lại đi làm thuê. Biết việc Sơn đã bỏ đi khỏi địa phương nên ngày 30/01/2023, Ban CHQS xã Thành Yên đã đến xác minh và vận động gia đình của Sơn gọi Sơn về nhập ngũ. Tuy nhiên, đến ngày 06/02/2023, Nguyễn Thanh Sơn vẫn không có mặt đúng thời gian, địa điểm ghi trong Lệnh gọi nhập ngũ số 140/LNN ngày 10/01/2023 của Ban CHQS thành phố Thanh Bình. Cơ quan chức năng đã mời đại diện gia đình Nguyễn Thanh Sơn lên làm việc và lập biên bản về việc Sơn không chấp hành Lệnh gọi công dân nhập ngũ. Ngày 15/4/2023, Hội đồng nghĩa vụ quân sự thành phố Thanh Bình đã chuyển hồ sơ đề nghị Công an thành phố Thanh Bình xử lý về trách nhiệm hình sự đối với Nguyễn Thanh Sơn.

Ngày 13/01/2024, Tòa án nhân dân thành phố Thanh Bình mở phiên tòa sơ thẩm xét xử vụ án hình sự “Trốn tránh nghĩa vụ quân sự” đối với bị cáo Nguyễn Thanh Sơn và xử phạt 6 tháng tù.

Với tinh thần trách nhiệm cao Phiên tòa giả định đã được tổ chức thành công, đúng mục đích đề ra. Phiên tòa giả định với hình thức tuyên truyền trực quan, sinh động đã thu hút đoàn viên, thanh niên, học sinh Trường THPT Thành Sen và người dân trên địa bàn chăm chú theo dõi.

Cùng với việc tổ chức phiên tòa giả định, Ban tổ chức cũng đã lồng ghép tìm hiểu kiến thức về việc thực hiện nghĩa vụ quân sự theo quy định của pháp luật hiện hành và hậu quả của việc trốn tránh thực hiện nghĩa vụ quân sự thông qua hình thức trả lời vấn đáp các câu hỏi có nội dung liên quan đến phiên tòa giả định vừa diễn ra.

Nhân dịp này, Ban Tổ chức Phiên tòa giả định cũng đã trao 35 suất quà tặng các em học sinh của Trường THPT Thành Sen có hoàn cảnh khó khăn.

Tin, ảnh: NHÓM PHÓNG VIÊN