Đêm hôm sau, tôi đặt báo thức 3 giờ sáng. Khi mọi người vẫn đang say giấc nồng thì điện khu vực bếp đã sáng trưng. Các “siêu đầu bếp” đang chuẩn bị “thiết đãi” cả tàu món phở bò. Cả bếp như được lập trình, bộ phận thì nhúng bánh phở, rửa hành; hầm nước dùng; thái thịt; sắp bát, dọn bàn; bộ phận thì rã đông thịt lợn, bò, gà, vịt, cá… để nấu cả ngày. Cả gian bếp thật nhộn nhịp, khẩn trương. Thi thoảng sóng đánh mạnh vào mạn làm tàu lắc lư, nghiêng ngả, xoong nồi bị trượt dồn về các phía, vung rơi liểng xiểng. Tôi cũng mấy phen chao đảo, ngã dúi dụi. Vậy mà “tay chảo” các anh vẫn điêu luyện. Anh Thảo chia sẻ: “KN 491 là tàu hiện đại nhất kiểm ngư mà còn thế này thì với tàu nhỏ, phóng viên có thể tưởng tượng ra công việc nấu ăn giữa trùng khơi sẽ vất vả thế nào rồi chứ”.

Khoe mấy vết sẹo trên mu và ngón tay phải, anh Trần Quốc Huynh, một đồng hương với tôi bảo: “Đây là vết tích của những lần thái thịt trên tàu. Gặp sóng lớn, nếu không cẩn thận là đứt tay liền. Còn đây là hậu quả đứng không vững thuở mới vào nghề như chú Sơn đấy”, anh Huynh vừa hóm hỉnh vừa chỉ tay vào mấy vết sẹo trên trán mình. Rồi anh kể tôi nghe nhiều lần gặp sóng biển cao vài mét, làm nước đang sôi, thức ăn tung tóe khắp bếp. Anh em vừa vệ sinh vừa nấu để kịp giờ ăn. “Những ai chưa quen phải dùng thắt lưng cố định người với thành bếp, còn ai có kinh nghiệm thì “trung bình tấn” hoặc tỳ hông vào bếp thành “bại mã tấn”, tay vừa giữ nồi, vừa đảo”, anh Huynh liền thị phạm động tác khiến ai cũng phì cười.

Còn anh Nguyễn Văn Linh thì bật mí kinh nghiệm của mình: “Nấu ăn trong điều kiện chông chênh phải có “mẹo” nếu không thì cả tàu sẽ nhịn đói nên phải chằng buộc xoong, nồi và các vật dụng cẩn thận, thực phẩm phải chuẩn bị trước, khi nấu chỉ tập trung giữ nồi, chia thức ăn sang nhiều nồi để hạn chế thức ăn tràn ra ngoài, tuy hơi lâu tí nhưng an toàn”. Sau khi cơm và thức ăn đã xong, anh Thảo liền chuẩn bị nồi cháo phục vụ những người bị say sóng.
Chuyến hải trình ra với Trường Sa lần này kéo dài 10 ngày trúng thời điểm gió mùa gây sóng to cấp 6, cấp 7 nhưng 8 “anh nuôi” của tàu KN 491 vốn làm nhiều chuyên ngành như máy tàu, lái xe, quân khí, chưa một ngày được đào tạo nấu ăn nhưng luôn phát huy hết tinh thần, trách nhiệm, bảo đảm “cơm ăn ba bữa” cho hơn 200 người. Theo anh Thảo thì ở đất liền nếu thiếu thực phẩm có thể ra chợ mua nhưng đi Trường Sa thì căn cứ vào số người ăn, tổ “anh nuôi” phải xác định nguyên liệu, lên thực đơn trình cấp trên phê duyệt. Vì dài ngày nên thực phẩm mua về phải tươi, sạch, được phân loại, đóng gói và đưa lên tàu cấp đông. Trước khi rời cảng, mọi thứ đã phải gọn gàng trong kho. Những ngày đầu, ưu tiên sử dụng các loại rau dễ hỏng như cải, muống sau đó mới đến bắp cải, su hào, bầu, bí.

 Thực đơn món ăn thay đổi theo từng ngày, không lặp lại mà vẫn bảo đảm đầy đủ dinh dưỡng. Câu chuyện trên boong tàu, phòng ngủ hay bữa ăn, “khâm phục” là hai từ mà các đại biểu luôn dành cho các “anh nuôi”. Có hôm mãi tác nghiệp quên cả giờ cơm trưa, xuống bếp thấy các anh đang dọn dẹp khi mọi người đã yên giấc. “Mời phóng viên dùng bữa với anh em, 2 giờ chiều nấu cơm buổi tối nhưng hôm nay chắc được ngả lưng tý”, anh Thảo đon đả mời. Tôi hỏi: “Bếp trưởng có vẻ phấn khởi quá?”. Chỉ tôi xem thùng thức ăn thừa, anh cười: “Không phấn khởi sao được, không còn ai báo cháo, 40 mâm mà thừa có chừng này. Thật không uổng công anh em chúng tôi vất vả”. Thật trân quý biết bao những người lấy bữa ăn ngon miệng của người khác làm niềm vui của mình.

Bài, ảnh: Thu Hiền